Δύο υποθέσεις περιβαλλοντολογικού, πολεοδομικού χαρακτήρα και συναφείς συνέπειες στην πολιτιστική κληρονομιά ήρθαν στο φως της δημοσιότητας και απασχόλησαν την κοινή γνώμη στην Αλβανία την περασμένη εβδομάδα.
Και οι δύο περιπτώσεις με τον ένα ή άλλο τρόπο σχετίζονται άμεσα με τον εδώ ελληνισμό, τη διαχρονική του παρουσία και την προοπτική ανάπτυξης όχι μόνο λόγω της γεωγραφίας που συμβαίνουν. Η προσοχή είναι βασικά στραμμένη στη Χιμάρα αλλά βλέπει κανείς ότι η προσπάθεια της κυβέρνησης τόσο δια της παραβατικότητας να συνδράμει εκλεκτούς πελάτες της όσο και δια του αυστηρού ελέγχου της δήθεν οικοδομικής διαδικασίας να περιορίσει στην ουσία την εξέλιξη των επιχειρήσεων δεν είναι φαινόμενο που περιορίζεται μόνο σ’ εκείνη την περιοχή.
Περίπτωση πρώτη και συνταρακτική: στον αρχαιολογικό χώρο του Βουθρωτού, μέρος της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς υπό την προστασία της ΟΥΝΕΣΚΟ με τις σχετικές εγκρίσεις του Υπουργείου Πολιτισμού κατασκευάζεται οικοδομή για δήθεν πολλαπλών χρήσεων κτίσμα, πάνω σε αρχαίους τοίχους και με υλικά και τεχνοτροπίες που προσβάλουν τη διάσταση του μνημείου και κάθε κανόνα αναγκαστική προσθετικής κατασκευής σε ανάλογους χώρους. Η επιστημονική κοινότητα έχει ξεσηκωθεί καταγγέλλοντας τα τεκταινόμενα. Τα ΜΜΕ κάνουν λόγο για κτίσμα που θα μετατραπεί σε εμπορικό κέντρο μέσα στο αρχαιολογικό πάρκο που έλκει μεγάλους και αυξανόμενους αριθμούς επισκεπτών, όπως είναι φυσικό. Πίσω απ’ την όλη ιστορία σύμφωνα με τις καταγγελίες κινείται επιχειρηματίας του κατασκευαστικού τομέα πολύ κοντά στον Πρωθυπουργό… ενώ χορηγός της κατασκευής είναι μικρή εγχώρια εταιρία αλλαντικών προϊόντων! Αυτό αφήνει ως υπονοούμενο ότι τέτοιας κατηγορίας επιχειρηματίες πρόκειται και να εκμεταλλευτούν εμπορικά το κατάστημα. Παρά όμως την κατακραυγή και σχετική ένσταση της ΟΥΝΕΣΚΟ οι εργασίες συνεχίζονται. Μάλιστα η Υπουργός διαβεβαιώνει ότι τίποτε δεν συμβαίνει παρότι τα σχετικά ρεπορτάζ δείχνουν τόνους από σκυρόδεμα και τούβλα σε απόσταση απαράδεκτη απ’ τα αρχαία τοίχοι και σε ζώνη που δεν έχει ολοκληρωθεί η αρχαιολογική ανασκαφή. Ας επισημανθεί ότι λόγω τέτοιας δυσκαμψίας στη διαχείριση του όλου χώρου στο Βουθρωτό ξένες αρχαιολογικές αποστολές έχουν τα τελευταία χρόνια απομακρυνθεί απ’ την αρχαία πόλη …αφήνοντας ανοιχτό το πεδίο για ληστρική εκμετάλλευση από οργανωμένα συμφέροντα.
Εντελώς ωστόσο διαφορετική ήταν η αντίδραση της Κυβέρνησης Ράμα στην περίπτωση του ομογενούς επιχειρηματία Χάρη Λένα στην περιοχή του Αυχένα της Κλεισούρας όπου διαθέτει μονάδα εμφιάλωσης φυσικού νερού. Εκδότης εφημερίδας πολλαπλώς συνδεομένου με τον Πρωθυπουργό ξεσήκωσε θύελλα στο ποτήρι … για δήθεν παράνομες κατασκευαστικές εργασίες απ’ τον Όμιλο “H.L”, με δόλο όπως γράφουν σχετικά ρεπορτάζ είτε την άμεση πίεση στον εν λόγω επιχειρηματία για οικονομικά οφέλη είτε εισπράττοντας από τρίτο ανταγωνιστή στον τομέα της εμφιάλωσης και εμπορίας νερού. Το περασμένο Σάββατο, τρεις υπουργοί καταπιάστηκαν με την υπόθεση ικανοποιώντας στην ουσία τον εκδότη της «ΤΕΜΑ» προδιδόμενοι σε κυνήγι των μαγισσών. Ο Υπουργός Εσωτερικών να διατάσει διοικητικό εσωτερικό έλεγχο για τις αστυνομικές υπηρεσίες που επιτρέπουν την κατ υπόθεση παράβαση, την Υπουργό Επιχειρηματικότητας και αυτόν του Περιβάλλοντος να κατεβαίνουν αστραπιαία στο χώρο και να υποκαθιστούν τα όργανα που ο νόμος επιφορτίζει με τη συγκεκριμένη διαδικασία.
Ωστόσο όμως ο επιχειρηματίας με απόλυτη ψυχραιμία εξηγεί δημοσίως ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση έκανε απλά κάποιες πρόχειρες και αντιστρέψιμες εργασίες προκειμένου να ερευνήσει ροές και δυνατότητες πηγής στην περιοχή ώστε στη συνέχεια να προχωρήσει διαδικασίες αδειών και εγκρίσεων.
Έτσι τα ερωτηματικά είναι πολλά και για τις δύο περιπτώσεις. Ειδικά στη δεύτερη όπου σχετικά με τον Αώο υπάρχουν ήδη αντιδράσεις σε επίπεδο ΕΕ για το φράγμα στο Ποτσέμ, Τουρκικών συμφερόντων υπό την προστασία Ράμα, ενώ το σόου γίνεται για τα πέντε σανίδια του Χάρη Λένα…
