Ξεχωριστή δραστηριότητα της Ένωσης Ορθόδοξων Διανοούμενων της Αλβανίας

Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος: «Την αλήθεια, την ομορφιά και την αγάπη τις συναντάμε πάντα μαζί στην Ορθόδοξη παράδοση»

• Παρουσίαση της έκδοσης «Κοσμάς ο Αιτωλός – τα εικονογραφικά 1779 -1961» του Μ. Παντούλα

• Έκθεση ζωγραφικής «Μοναστήρια, εκκλησίες, εξωκκλήσια Άνω Δρόπολης», του Γ. Μήτση

Την περασμένη Κυριακή, στις 18 Μαρτίου 2018, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Μεγάρου του Καθεδρικού Ναού της «ΑναστάσεωςτουΧριστού», στα Τίρανα, η Ένωση των Ορθόδοξων Διανοούμενων της Αλβανίας, διοργάνωσε, εκτός σειράς (υπενθυμίζουμε ότι η εν λόγω Ένωση οργανώνει κάθε τελευταία Πέμπτη του μηνός εκδηλώσεις με διαφορετικές ενότητες) μια εκδήλωση διευρυμένου ενδιαφέροντος που θα μείνει μακρά στη μνήμη όσων συμμετείχαν. Επρόκειτο για δυο ξεχωριστές εκδηλώσεις ενταγμένες στην ίδια θεματική ενότητα. Έγινε η παρουσίασητης επιμελημένης έκδοσης «Κοσμάς ο Αιτωλός –τα εικονογραφικά 1779 -1961» του ακάματου φιλόλογου από τα Ιωάννινα, Μιχάλη Παντούλα κι άνοιξε έκθεση ζωγραφικής με σκίτσα σε μελάνη του ταλαντούχου ζωγράφου από το Κλεισάρι, Άνω Δρόπολης, Γιώργου Μήτση με τίτλο «Μοναστήρια, εκκλησίες, εξωκκλήσια Άνω Δρόπολης και η ανάλογη ομώνυμη έκδοση του βιβλίου που βραβεύτηκε πρόσφατα από την Ακαδημία Αθηνών. Συμμετείχαν δεκάδες διανοούμενοι, άνθρωποι των γραμμάτων και τεχνών της αλβανικής πρωτεύουσας. Τίμησαν με την παρουσία της την εκδήλωσης ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας, κ.κ. Αναστάσιος, ο Μητροπολίτης Αμαντίας, ο Σεβασμιότατος Ναθαναήλ, ο Επίσκοπος ΒύλιδοςΆστυς, κληρικοί και λαϊκοί.

Την έναρξη της εκδήλωσης έκανε ο Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ορθόδοξων Διανοούμενων της Αλβανίας, Δόκτορας Αδριανός Νάτσιος, ο οποίος αναφέρθηκε στην ιδιαιτερότητα της εκδήλωσης, καθώς δύο ηπειρώτες ένθεν κι ένθεν των συνόρων, Παντούλας και Μήτσης, συναντούνται στον περίλαμπρο Καθεδρικό των Τιράνων, με μια ξεχωριστή, φιλόδοξη και διακεκριμένη κοινότητα διανοούμενων, όπως είναι οι ορθόδοξοι διανοούμενοι, παρουσιάζοντας δύο έργα με άμεση αναφορά στην Ορθοδοξία της Αλβανίας.

Στη συνέχεια ο φιλόλογος Παντούλας, πρώην βουλευτής, πρώην δήμαρχος και με πλούσια κοινωνική δράση αναφέρθηκε στην έκδοση «Κοσμάς ο Αιτωλός – εικονογραφικά 1779 -1961), καρπός επίπονης κι επίμονης εργασίας που διήρκησε μερικά χρόνια και που φέρνει για πρώτη φορά στον αναγνώστη, μέσα από επιμελημένη και ποιοτική φωτογράφηση, αλλά και ερμηνευτικά κείμενα όλες τις ( μέχρι σήμερα) εικόνες του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού είτε του Πατροκοσμά, όπως είναι ευρεία γνωστός ο αιτωλός ιερομόναχος που μαρτύρησε στην πεδιάδα της Μουζακιάς της Αλβανίας προστατεύοντας αλλά και διαδίδοντας την ορθόδοξη πίστη, η οποία εκείνη την περίοδο δοκιμάζονταν από τους βίαιους εξισλαμισμούς πολλών περιοχών της Βαλκανικής. Ο κύριος Παντούλας αναφέρθηκε και στην θετική υποδοχή που είχε ο ιερομόναχος Πατροκοσμάς και από τους υπόλοιπους αλλόθρησκους αλβανούς, οι οποίοι τον ονόμαζαν Τζομπάν Μπαμπά των Αλβανών. Ενδεικτικό γι αυτό ήταν το ενδιαφέρον του ίδιου του Αλή πασά, ο οποίος διέταξε την μεταφορά των λειψάνων του από τον τόπο της μαρτυρίας κοντά στη σημερινή ομώνυμη μονή του Αγίου Κοσμά στο Κολικόντασι. Ακόμη ο κύριος Παντούλας δεν παρέλειψε να αναφερθεί και σε ιστορικές διαστρεβλώσεις είτε σε παρερμηνείες που κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας για τον Πατροκοσμά, που στοχεύουν να σπείρουν το σπόρο του διχασμού και να αμαυρώσουν τη λαμπρή αυτή φυσιογνωμία της Ορθοδοξίας. Οι εικόνες που απεικονίζονται στην έκδοση έχουν ευρεία γεωγραφική εξάπλωση, αρχίζοντας από τη λειψανοθήκη που βρέθηκε στο Κολικόντασι και μέχρι τις μονές του Αγίου Όρους.

Η έκθεση ζωγραφικής του Γιώργου Μήτση είναι η πρώτη που ανοίγει στους χώρους του Καθεδρικού Ναού της «Αναστάσεως του Χριστού» των Τιράνων κι όλοι οι παρευρισκόμενοι ευχήθηκαν να είναι καλορίζικη και για επόμενες εκθέσεις. Καταγόμενος από το Κλεισάρι της Άνω Δρόπολης, ο Μήτσης είναι από τους πιο ταλαντούχους ζωγράφους του χώρου, ο οποίος είναι απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών των Τιράνων κι εργάζεται ως καθηγητής τέχνης στα λύκεια των Ιωαννίνων. Πρόκειται για ζωγράφο με πολλές εκθέσεις και διακρίσεις σε πολλές πόλεις και κράτη. Η εν λόγω έκθεση έχει όμως καιτην ιδιαιτερότητα. Επρόκειτο για σκίτσα με μαύρη πένα, με τη γραμμική μέθοδο, η οποία προϋποθέτει υψηλή καλλιτεχνική κατάρτιση, διότι δεν αφήνει χώρο για λάθη. Ο ζωγράφος Γιώργος Μήτσης, ενεργώντας ως γεωλόγος, μας ζωντανεύει την πολιτιστική κληρονομιά όχι μόνο απεικονίζοντάς την ως έχει αλλά κάνοντας μια επαινετική προσπάθεια αναδημιουργίας λεπτομερειών που έχουν απολέσει με το χρόνο.

Στην έκθεση εκτίθενται 35 σκίτσα, συμπεριλαμβανομένου του πορτραίτου του Μκαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αναστασίου, που απεικονίζουν μονές, εκκλησίες και εξωκκλήσια της περιοχής της Άνω Δρόπολης, τα οποία έχουν συμπεριληφθεί και στην ομώνυμη έκδοση η οποία βραβεύτηκε από την Ακαδημία των Αθηνών.

Για το έργο του Γιώργου Μήτση μίλησαν διαδοχικά ο γνωστός αγιογράφος Χρίστος Παπανικολάου κι ο αλβανός ζωγράφος και φίλος του Πάσκο Περβάθι.

Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και Πάσης Αλβανίας, κ.κ. Αναστάσιος, κατενθουσιασμένος από την ωραία εκδήλωση, αναφερόμενος στα έργα των δύο δημιουργών, επεσήμανε με έμφαση ότι «την αλήθεια, την ομορφιά και την αγάπη τις συναντάμε πάντα μαζί στην Ορθόδοξη παράδοση. Και σήμερα είχαμε την ευκαιρία για την αλήθεια μιας χρονικής περιόδου αντιστάσεως, όπως μας την έφερε ο κύριος Παντούλας και τώρα, θα παρακολουθήσομε και την άλλη όψη, εκείνη της ομορφιάς, που μας φέρνει ο κύριος Μήτσης. Όλοι μας έχουμε τη δυνατότητα ώστε κατά τη διάρκεια της ζωής μας να προσθέτουμε αυτά τα τρία στοιχεία, ειδικά την αγάπη, η οποία αποτελεί το μεγάλο μυστικό της πίστεώς μας. Εγώ πιστεύω ότι η αγάπη θα γλιτώσει τον κόσμο».

Στη συνέχεια ο κ. Μήτσης μίλησε κατασυγκινημένος από την υποδοχή που έγινε στην έκθεσή του κι αναφέρθηκε στα ερείσματα εκείνα που του γέννησαν την ιδέα να αποτυπώσει σε σκίτσα τους ορθόδοξους θησαυρούς της περιοχής του κι ευχαρίστησε τον Μακαριώτατο και την Ένωση Ορθόδοξων Διανοούμενων.

Η έκθεση θα μείνει ανοικτή μέχρι το Πάσχα στους χώρους του Πολιτιστικού Μεγάρου του Ορθόδοξου Καθεδρικού Ναού των Τιράνων.