Η Τουρκία διευρύνει την οικονομική και πολιτιστική επιρροή στις χώρες της Βαλκανικής και οι αναλυτές λένε ότι η στρατηγική με στόχο τις χώρες όπου η πλειοψηφία των κατοίκων είναι μουσουλμάνοι, ενοχλεί ορισμένους εκ των δυτικών συμμάχων.
Η περιοχή της Βαλκανικής υπήρξε κέντρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η ιστορική αυτή κληρονομιά έχει καταστήσει την περιοχή ως μία προτεραιότητα για το κυβερνητικό κόμμα στην Τουρκία, το ΑΚΡ, υπό την ηγεσία του επανεκλεγμένου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η αυξάνουσα επιρροή της Τουρκίας υπήρξε ακόμη πιο εμφανή στην τελετή ανάληψης καθηκόντων του κ. Ερντογάν, που έγινε αυτό το μήνα. Ενώ οι ηγέτες της Δυτικής Ευρώπης δεν ήταν παρόντες, αρχηγού κρατών από πέντε χώρες της Βαλκανικής συμμετείχαν στις εκδηλώσεις.
«Για όσο διάστημα το Κόμμα του ΑΚΡ σχεδιάζει να αναζοωγονήσει το οθωμανικό παρελθόν, τα Βαλκάνια παραμένουν σημαντικά γι αυτούς», λέει ο Καθηγητής Ιστάρ Γκοζαϋντίν, μελετητής των Βαλκανίων.
«Τα Βαλκάνια ως περιοχή, για αιώνες κατά σειρά, υπήρξε κάτω απ’ την επιρροή και την κατοχή των Οθωμανών. Εγώ διαπιστώνω μια αναβίωση της ισλαμικής ταυτότητας και της τουρκικής επιρροής στην περιοχή», λέει ο καθηγητής διεθνών σχέσεων, Χυσέϊν Μπαγκτσί, ειδικός για τα Βαλκάνια, στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο για τη Μέση Ανατολή στην Άγκυρα.
«Η Τουρκία χρησιμοποιεί την πολιτιστική, οικονομική και γλωσσική της ισχύ προς τις τουρκικές μειονότητες που ζουν στη Βαλκανική, ώστε ν αυξήσει την επιρροή σ’ αυτή την περιοχή» - προσθέτει ο καθηγητής Μπαγκτσί.
Και ευρωπαίοι ηγέτες έχουν εκφράσει την ανησυχία τους σχετικά μ’ αυτό το θέμα. «Δεν θέλω ώστε να δω τα Βαλκάνια να καθοδηγούνται απ’ την Τουρκία, ή τη Ρωσία», δήλωνε το Μάη ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμμανουήλ Μακρόν. Ο Ερντογάν του απάντησε άμεσα, λέγοντας πως το σχόλιο αυτό ήταν «ακατάλληλο για έναν αρχηγό κράτους».
Η τουρκική οικονομία είναι πολύ ισχυρότερη των γειτόνων της στη Βαλκανική και η οικονομία είναι ακριβώς το βασικό όπλο της Άγκυρας για επιρροή. «Η Τουρκία κατασκευάζει αεροδρόμια, επενδύει σε μερικούς τομείς, όπως π.χ. στη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, όπως βιομηχανία υφασμάτων και πολλά άλλα», - λέει ο ειδικός για τα Βαλκάνια, Μπαγκτσί. Η Τουρκία επενδύει για την κατασκευή του αεροδρομίου της Αυλώνας και την συγκρότηση της μοναδικής αλβανικής εταιρίας αερομεταφορών.
«Έναντι των Βαλκανίων υφίσταται μια επιθετική οικονομική πολιτική, η οποία δεν δύναται να ανταγωνιστεί με την Τουρκία. Στα Βαλκάνια είναι δύο μεγάλες χώρες που έχουν επιρροή. Η μία είναι η Γερμανία και η άλλη η Τουρκία»,συνεχίζει ο Μπαγκτσί.
Το εμπόριο βοήθησε την Άγκυρα ώστε να ξεπεράσει εχθρότητες του παρελθόντος. «Πολλές απ’ αυτές τις χώρες δεν είχαν άμεση πρόσβαση με την αγορά της Ευρωπαϊκή Ένωσης., για το λόγο αυτό πολλές εξ αυτών γυρίζουν το βλέμμα προς την Τουρκία για εμπόριο», λέει ο αναλυτής Σεμίθ Ιντίζ, της ιστοσελίδας Αλ Μόνιτορ.
«Κατά την περίοδο των τελευταίων πολέμων στη Βαλκανική, η Τουρκία και η Σερβία είχαν διαφορετικές κατευθύνσεις. Οι δύο χώρες είχαν εχθρότητα μετεξύ τους. Σήμερα βλέπουμε ότι Σερβία και Τουρκία να έχουν στενές σχέσεις, παρά τις αντιθέσεις σχετικά με το Κόσοβο και τη Βοσνία καθώς και άλλες υποθέσεις παρόμοιας φύσης. Μια χώρα όπως η Σερβία εκτιμούν τη φιλία με την Τουρκία και εγώ νομίζω ότι αυτό ισχύει και για χώρες όπως η Κροατία», προσθέτει ο Ιντίζ, αναφερόμενος σε γεγονότα που επέφεραν τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας.
Η Σερβία είναι πλέον ο βασικός εμπορικός εταίρος της Τουρκίας στη Βαλκανική, με εμπορικό ισοζύγιο του ενός δισεκατομμυρίου Δολλαρίων.
Η εκμετάλλευση των σχέσεων με τον τουρκικό πληθυσμό που ζει στα Βαλκάνια, μέσω της προβολής της θρησκείας και του πολιτισμού, είναι ένα άλλο ζωτικό εργαλείο που χρησιμοποιείται απ’ την Άγκυρα.
«Αυτοί χρησιμοποιούν τη θρησκεία και τη διπλωματία. Ιδρύματα όπως η ΤΙΚΑ και το Ντύγιανετ, αναπτύσσουν ογκώδη εργασία στην περιοχή», λέει ο Γκοζαϋντίν.
Η ΤΙΚΑ είναι ο κρατικός Τουρκικός φορές ανάπτυξης, ενώ το Ντύγιανετ είναι φορέας που ασχολείται με τις υποθέσεις του Ισλάμ εντός κι εκτός της χώρας.
Και τα δύο ιδρύματα είναι στην προμετωπίδα των προσπαθειών για τη διεύρυνση της τουρκικής επιρροής στη Βαλκανική.
Η Τουρκία έχει χρηματοδοτήσει σχέδια για την ανέγερση τζαμιών σε όλα τα Βαλκάνια, συμπεριλαμβάνοντας τα δύο μεγαλύτερα τεμένη της περιοχής, στην Αλβανία και τη Βουλγαρία. Οι Τουρκικοί πολιτιστικοί φορείς, επίσης εργάζονται για την προαγωγή της εθνικής τουρκικής ταυτότητας.
«Έχω συναντήσει πολλούς ανθρώπους σ’ αυτές τις χώρες, όπως αρχές και άλλους, οι οποίοι είναι δυσαρεστημένοι με τις μεγάλες προσπάθειες της Τουρκίας για να διαθέτει επιρροή σ’ αυτές τις χώρες. Αυτό θεωρείται ως παρέμβαση στην εσωτερική πολιτική αυτών των χωρών», λέει ο Γκοζαϋντίν.
Τον περασμένο χρόνο, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής εκδήλωσαν συναγερμό για τις πολιτικές που ακολουθεί η Άγκυρα. «Τα Βαλκάνια είναι μια περιοχή για την οποία έχουμε μεγάλες ανησυχίες», είπε ο Σύμβουλος, εκείνη την περίοδο, για την Εθνική Ασφάλεια, Χ.Ρ. ΜακΜάστερ.
Η Άγκυρα έχει απορρίψει τέτοιες κριτικές, λέγοντας πως απλά είναι επαναπροσδιορίζοντας τις προαιώνιες πολιτιστικές συνδέσεις και προσθέτει ότι η Ρωσία και οι Ευρωπαϊκές χώρες καταβάλουν υπερβολική προσπάθεια ώστε να έχουν επιρροή στα Βαλκάνια.
Το Μάη μήνα, ευρωπαίοι αξιωματούχοι είχαν συνομιλίες με τους ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων στη Βουλγαρία, ώστε να επισημάνουν εκ νέου «την ευρωπαϊκή προοπτική» της περιοχής.
Λαμβάνοντας υπόψη την ιστορία των περασμένων ετών με εθνικές και θρησκευτικές διενέξεις στην περιοχή, οι αναλυτές προειδοποιούν για τον κίνδυνο σκληρών εθνικιστικών αντιδράσεων, στην περίπτωση που η Άγκυρα δεν μετρήσει προσεκτικά τα βήματα της.
«Οι Τουρκικές μειονότητες, ή οι μουσουλμανικές, θεωρούνται ως μια πιθανή απειλή απ’ τις περισσότερες των Βαλκανικών χωρών», λέει ο αναλυτής Μπαγκτσί. «Όσο περισσότερο ενισχύεται η μουσουλμανική ταυτότητα, τόσο περισσότερο τα λαϊκιστικά κινήματα θα αυξηθούν και ενδυναμωθούν στα Βαλκάνια, όπως και στη Γερμανία και άλλες χώρες. Υφίσταται η πιθανότητα για συγκρούσεις».
Πηγή:www.zeriamerikes.com
Μετάφραση tachydromos.org
