Παρόλο που η επικαιρότητα τρέχει με άλλους ρυθμούς και η προσοχή εστιάζει στην οξεία πολιτική και θεσμική κρίση στα Τίρανα που ενδέχεται μετατραπεί σε εκτεταμένη και διαχεόμενη σύγκρουση, πράγμα που θα εκθέσει σε νέο κίνδυνο απομάκρυνσης απ’ την κοινότητα της ΕΕΜ, πρέπει να γίνει η υπογράμμιση στην χθεσινή δήλωση του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, περί των ελληνοαλβανικών σχέσεων και ειδικά τον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό.
Εμπεριέχει ένα στοιχείο ουσιαστικής διαφοροποίησης που τόσο για την εκπροσώπηση της κοινότητας της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας όσο και για την πολιτική ανάλυση αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη. Δεδομένου μάλιστα ότι ο Κ. Μητσοτάκης προσφάτως δέχτηκε στα γραφεία του Κόμματος του, αντιπροσωπεία της ΟΜΟΝΟΙΑΣ και του ΚΕΑΔ, αλλά και επειδή ασφαλώς δεν αποτελεί απλά μία γενικόλογη δήλωση – περισσότερο είναι σύνοψη θέσεων που γνωρίζοντας ποιους συμβουλεύεται στο ευαίσθητο θέμα των σχέσεων της Ελλάδας με την Αλβανία και τη θέση της ΕΕΜ – εφόσον η ΝΔ γίνει κυβέρνηση, ενδεχομένως αναμένουμε μια πολύ πιο αναβαθμισμένη αντιμετώπιση του πολιτικού ζητήματος της ΕΕΜ. Πρόκειται όχι απλά για τη διασφάλιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά για τη διαχείριση της πρόκλησης επιβίωσης και ασφαλούς εξέλιξης της στις πατρογονικές εστίες και σε βάθος χρόνου.
Που έγκειται η διαφοροποίηση απ’ τα εντελώς τετριμμένα της πολιτικής των τελευταίων ετών;
Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε επαναφορά του θέματος της ΕΕΜ ως ζήτημα στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών. Για όσους γνωρίζουν και παρακολουθούν το ζήτημα της γηγενούς Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας στη Β. Ήπειρο αυτό είναι θέση που αναμένονταν απ’ την εκπροσώπηση της η οποία επέμενε στην ανεπάρκεια της επαναλαμβανόμενης θέσης που συσχέτιζε τη συμπεριφορά των Τιράνων έναντι της ΕΕΜ με την Ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας. Αυτό προφανώς αποτελεί χρήσιμο και δυνατό εργαλείο αλλά όχι επαρκές πράγμα το οποίο δημιουργούσε βάσιμους φόβους στους κόλπους της αυτόνομης πολιτικής έκφρασης της ΕΕΜ. Εύλογες ανησυχίες δεδομένου ότι για λόγους στρατηγικής και ευρύτερων ισορροπιών η ΕΕ και η γραφειοκρατία της πολλές φορές παραβλέπει η κατατάσσει ως τριτεύουσας σημασίας ανάλογα ζητήματα.
Ακέραια, εύστοχη και στον κατάλληλο χρόνο η Δήλωση του Προέδρου της Νέας Δημοκρατίας κ. Κυριάκου Μητσοτάκη με την ελπίδα ότι θα αποτελέσει και αποδεδειγμένη πράξη και ασκούμενη πολιτική. Προφανώς τα ζητήματα των ανθρωπίνων και μειονοτικών δικαιωμάτων έχουν διεθνή χαρακτήρα. Ουκ ολίγες φορές όμως ο διεθνής παράγοντας «ξεγελιέται» με προπαγανδιστικούς νόμους όπως αυτός που θέσπισε περί εθνικών μειονοτήτων ο Ράμα και αποφεύγουν να εισέλθουν στην θλιβερή πραγματικότητα.
Η προσέγγιση του ζητήματος της ΕΕΜ ως θέμα βασικό στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας και Αλβανίας δεν αποτελεί εμπόδιο στην ανάπτυξη τους όπως εσφαλμένα προσπαθούν να το θέτουν τα Τίρανα προκαλώντας πολλές φορές στάσεις με εκπτώσεις απ’ την Αθήνα ώστε να μην μπλοκάρουν τη γενικότερη εξέλιξη των σχέσεων. Εάν το θέμα τεθεί με απόλυτη ειλικρίνεια απεναντίας μπορεί να αποτελέσει όπως εξ άλλου διατείνονται προφορικά μια καλή βάση εμβάθυνσης. Προσλαμβάνουν μάλιστα οι σχέσεις και μετρήσιμα χαρακτηριστικά και διαστάσεις διαρκούς εκτίμησης της πορείας.
Εξ άλλου ο κ. Μητσοτάκης συνέδεσε την αντιμετώπιση απ’ την αλβανική πολιτεία της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας, των μελών και κοινοτήτων της με ρήτρες άμεσες στις σχέσεις των δύο κρατών. Μέσα απ’ το διάλογο θα πρέπει να εξαντληθούν οι συζητήσεις προσδιορισμού των προβλημάτων που απασχολούν την ΕΕΜ, να προσδιοριστούν οι παράμετροι που χρίζουν άμεσης αντιμετώπισης για την βελτίωση του κλίματος και τον κατευνασμό των απροκάλυπτων διώξεων που υφίστανται οι κοινότητες και να υπάρξει εξέλιξη η οποία δεν θα επιτρέψει να γίνει πράξη η αναφορά του κ. Μητσοτάκη σε μέτρα εξαναγκασμού.
