Το σημερινό φύλλο της πολιτικής εφημερίδας των Τιράνων «ΤΕΜΑ», ο εκδότης της οποίας, Μέρο Μπάζε, είναι όχι απλά φίλος του Πρωθυπουργού της Αλβανίας, Έντυ Ράμα, αλλά εκτιμάται ότι τον καθοδηγεί πολιτικά και τον διευκολύνει στη διαχείριση της δημόσιας εικόνας και της διαμόρφωσης της κοινής γνώμης έχει ως πρωτοσέλιδο, σχεδόν ολοσέλιδο τίτλο την ανάλυση: «Τι ζητούν οι έλληνες κι εμείς δεν μπορούμε να τους το δώσουμε».
Η ανάλυση αναφέρεται στην πρόσφατη συνάντηση των Πρωθυπουργών Ελλάδας και Αλβανίας, Κυριάκο Μητσοτάκη και Έντυ Ράμα, αντίστοιχα και προσπαθεί να προσεγγίσει την κατάσταση των διμερών σχέσεων και τις δυνατότητες να βελτιωθούν στην προοπτική.
Το δημοσιεύουμε όλο το κείμενο σε μετάφραση εκτιμώντας ότι αντανακλά εν πολλοίς την άποψη και τη θέση του επιτελείου του κ. Ράμα και μπορεί να συμβάλει για κατανόηση του κλίματος και περιεχομένου της συνάντησης όσο και για την έλλειψη βούλησης απ’ τον Πρωθυπουργό Αλβανίας για πρόοδο στα διμερή ζητήματα.
Η ανάλυση δεν φέρει υπογραφή αλλά έχει αναδημοσιευθεί σε ηλεκτρονικές σελίδες προσκείμενες στο Ράμα και το ΣΚ.
«Τι ζητούν οι έλληνες κι εμείς δεν μπορούμε να τους το δώσουμε».
01/11/2019
Ένα χρόνο και ίσως περισσότερο καιρό μετά την διακοπή των διαπραγματεύσεων και του σχεδίου Μπουσάτι-Κοτζιά για την οριστικοποίηση του θαλασσίου χώρου, η υπόθεση της θάλασσας έχει επανέλθει και μια φορά στο επίκεντρο της προσοχής, εδώ στην Αλβανία μετά τη συνάντηση της Τρίτης Ράμα – Μητσοτάκη, στην Αθήνα. Παρόλα αυτά, η συνάντηση απλά επανέφερε στην προσοχή την αυτό το πρόβλημα που έχει μείνει αίολο ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά δεν διευκρίνισε τίποτε περισσότερο από τόσο, έστω με πηγές, έστω στην κοινή επίσημη ανακοίνωση των δύο πρωθυπουργών. Αλλά που εν πάση περιπτώσει δεν εμπόδισε τούτο να αρχίσουν οι υποθέσεις υπονοούμενων σε τούτη την πλευρά των συνόρων για το τι συμβαίνει, τι θα συμβεί και πως θα συμβεί. Τόσο που και μια Κυβερνητική Απόφαση για μια ομάδα εργασίας σε επίπεδο υφυπουργών στα μέσα ενημέρωσης παρουσιάστηκε ως αλλαγή της διαπραγματευτικής ομάδας. Σε μια στιγμή μάλιστα που οι διαπραγματεύσεις απαιτούν πληρεξουσιότητα και το πληρεξούσιο δεν το δίνει μια Κυβερνητική Απόφαση, που έτσι και αλλιώς δεν σχετίζεται με τους διαπραγματευτές, αλλά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Αυτό που συζητείται και λέγεται, φαίνεται να είναι πολύ μακριά αυτού που στην πραγματικότητα οι δύο πρωθυπουργοί συζήτησαν. Κατ αρχή, οι δύο συμφώνησαν για την επίλυση του ζητήματος της θάλασσας, αλλά τούτο μόνο κατ αρχήν, χωρίς να εισέλθουν σε λεπτομέρειες για το πώς. Εκείνο που είναι γνωστό είναι ότι η Ελλάδα ζητάει να επιλύσει εις όφελος της – με το δίκιο της, όπως επίσης και η Αλβανία – το πρόβλημα της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης στη θαλάσσια συμφωνία. Ο τρόπος πως η Αθήνα σήμερα ζητάει να το επιλύσει αυτό μένει να το δούμε, αλλά δεν είναι ίδιο με το σχέδιο που σχεδόν έφτανε στο τελικό σημείο απ’ το δίδυμο Μπουσάτι – Κοτζιά. Θα πρέπει να ειπωθεί ότι οι διαπραγματεύσεις και τα αποτελέσματα των δύο πρώην υπουργών, που στην πραγματικότητα έδιναν ικανοποιητικές λύσεις για τις δύο πλευρές και απέρριπταν τη συμφωνία Μπάσα – Μπακογιάννη του έτους 2009, θα μπορούσαν επισήμως να θεωρηθούν νεκρές, ή τουλάχιστον σε κόμα ή σε κλινικό θάνατο. Χωρίς επιστροφή.
Υπό το πρίσμα αυτό, είναι δύσκολο ώστε Αλβανία κι Ελλάδα να φτάσουν σύντομα κάποια λύση για τη θάλασσα, διότι ο Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία θα το έχουν πολύ δύσκολο να παραδεχτούν μια συμφωνία χειρότερη εκείνης του 2009 για την Ελλάδα, ενώ η Αλβανία μια συμφωνία επιβαρύνουσα γι αυτή, εξ ίσου μ’ αυτή του 2009. Ο Τσίπρας και Κοτζιάς ήταν έτοιμοι να ξανασυζητήσουν τη συμφωνία του 2009 διότι δεν έφεραν καμιά ευθύνη γι αυτή, αλλά τη στιγμή που η Αλβανία την απέρριψε, ήταν υποχρεωμένοι να φτάσουν ένα συμβιβασμό.
Εάν η συμφωνία Μπουσάτι – Κοτζιά θα είχε ολοκληρωθεί και υπογραφεί όπως εκείνη της Πρέσπας, ανεξαρτήτως εάν θα την αντιπάλευε, ο Μητσοτάκης, ο Μητσοτάκης θα δήλωνε εκ των υστέρων ότι ανεξαρτήτως του ότι δεν συμφωνεί θα την αποδέχονταν, όπως κάνει και με την «Πρέσπα». Ωστόσο η θάλασσα δεν είναι η μόνη ανησυχία της Ελλάδας. Έχουμε συχνά ακούσει να γίνεται λόγος για τη μειονότητα, μάλιστα απ’ τον σημερινό έλληνα πρωθυπουργό, και ως όρο για τις διαπραγματεύσεις. Αλλά τι ζητούν οι έλληνες για τη μειονότητα; Ζητούν αυτό που ο Ράμα τους το υποσχέθηκε αυτή τη φορά στην Αθήνα, τον αυτοπροσδιορισμό. Και το πρόβλημα σ’ αυτό το σημείο μπορεί να είναι λίγο επικίνδυνο. Τι είναι ο αυτοπροσδιορισμός με τον οποίο οι έλληνες φαίνεται να είναι ικανοποιημένοι; Το δικαίωμα των πολιτών να δηλώσουν τι είναι.
Και στο σημείο αυτό η Ελλάδα ελπίζει να έχει ένα μεγαλύτερο αριθμό απ’ αυτόν που η ελληνική μειονότητα έχει στην πραγματικότητα σήμερα. Και τούτο διότι έχει δυνατότητες να προσελκύσει πολλούς Μεχμέτ να δηλωθούν Γιώργος, με διευκολύνσεις όπως χρηματικές και νομικές, συντάξεις, κάρτες, ιθαγένειες, εργασία και οποιονδήποτε άλλων μορφών, που έχουν έως σήμερα ασκηθεί και καθόλου άγνωστες. Έως σήμερα, η Αλβανία δεν έχει αποδεχτεί τον αυτοπροσδιορισμό, αυτής της μορφής. Η Αλβανία έχει δύο τρόπους στην απογραφή για το πώς θα υπολογίσει τους υπηκόους της. Κάποιος μπορεί να αυτοδηλωθεί ως βραζιλιάνος, αλλά αυτός θα πρέπει να το επιβεβαιώσει αυτό, όχι απλά διότι σε κάποια δεδομένη στιγμή από αλβανός αισθάνεται ότι είναι κάποιος άλλος, από συναισθηματικούς λόγους ή για συμφέρον. Και τούτο είναι καθορισμένο με νόμο.
Τι ζητάει η Αλβανία; Αυτό που γνωστό είναι σήμερα και πολύ καιρό: την άρση του νόμου εμπόλεμης κατάστασης και τη διαχείριση (αντιμετώπιση) των περιουσιών των πολιτών της Τσαμουργιάς. Και σε περιόδους και ελάχιστους μήνες μέλιτος μεταξύ Τιράνων και Αθηνών, η Ελλάδα δεν έκανε κανένα άνοιγμα, έστω χαμηλόφωνα για τα ζητήματα αυτά. Άλλο τόσο τώρα. Δεν υπάρχει κανένα σήμα, δεν έχει κανένα επίσημο ή ανεπίσημο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή. Ειδικά απ’ την κυβέρνηση Μητσοτάκη, η οποία ήρθε στην εξουσία και τα κάρτα του εθνικισμού.
Στο πλαίσιο αυτό, φαίνεται πως οι σχέσεις Αλβανία – Ελλάδα μερίζουν από μονομέρεια. Οι έλληνες ζητούν την μειονότητα και τη θάλασσα, αλλά δεν υπόσχονται να επιλύσουν το νόμο πολέμου και τις περιουσίες των τσάμιδων. Η Αλβανία απ’ την πλευρά της το έχει αδύνατο με νόμο – μόνο εάν ο Ράμα τον αλλάζει, αλλά τούτο θα έχει μεγάλο πολιτικό κόστος- μόνο τον αυτοπροσδιορισμό έλληνα και των αλβανών, ενώ σχεδόν αδύνατο έστω και εάν η κυβέρνηση των Τιράνων τρελαθεί όλη της να αποδεχτεί μια συμφωνία για τη θάλασσα παρεμφερή με εκείνη του 2009. Για τη θάλασσα δεν αποφασίζει μόνο η κυβέρνηση αλλά και ο Πρόεδρος. Και είναι γνωστή η διένεξη με τον Πρόεδρο, που η κυβέρνηση έχει σήμερα.
Για τους λόγους αυτούς η συνάντηση πραγματικά χρησίμευσε ώστε να λιώσουν κάτι ολίγο τον παγετό, αλλά κείται μακρά του θορύβου που τεκταίνεται στον τύπο των Τιράνων. Λίγο πολύ, πολύς θόρυβος για το τίποτε».
https://www.gazetatema.net/2019/11/01/cfare-kerkojne-greket-qe-ne-nuk-mund-tua-japim/
