Ήταν όντως ιδιαίτερα συγκινητικό το κλίμα στην Ενορία του Αγίου Νικολάου στη Ζέπα της Πρεμετής, την Δευτέρα, 11 Νοεμβρίου, που η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Αγίου Μηνά του Μεγαλομάρτυρα. Οι πιστοί που συμμετείχαν και από τα γύρω χωριά, σε κατανυκτικά ατμόσφαιρα συμμετείχαν στη Θεία Λειτουργία για να ακολουθήσει μετά το Μνημόσυνο για τον μακαριστό Ιερέα τους Μηνά Οικονόμου. Ένα Μνημόσυνο που άργησε να γίνει σχεδόν 70 χρόνια αλλά που έγινε σύμφωνα με το τυπικό της Εκκλησίας μας αλλά κυρίως με την σιωπηλή και από καρδιάς προσευχή των δεκάδων πιστών και των οικείων του μακαρίτη ιερέα που με λαχτάρα περίμεναν αυτή την ώρα.
Τον Μητροπολίτη Αργυροκάστρου κ. Δημήτριο, που ιδιαίτερα προσέχει ώστε να τιμηθούν οι ιερείς που μαρτύρησαν απ’ τους αθεϊστικούς διωγμούς στην Αλβανία, εκπροσώπησε ο Αρχιερατικός Επίτροπος Πρεμετής και Κλεισούρας, π. Βασίλειος Θωμολάρη. Για την Ορθόδοξη Εκκλησία στην Αλβανία που αναγεννάτε από τις στάχτες του διωγμού δεν είναι μόνο ζήτημα δίκαιας αντιμετώπισης του θέματος των θυμάτων στις γραμμές του κλήρου της απ’ τις αυθαιρεσίες του κομουνιστικού καθεστώτος. Είναι στην ουσία βαθιά πνευματική υπόθεση και διδακτική. Πρόκειται για την οφειλόμενη τιμή των πιστών σήμερα που ζουν σε συνθήκες ελευθερίας γι αυτούς που μαρτύρησαν για την πίστη και μαρτύρησαν το μεγαλείο του Ορθόδοξου κληρικού με το δικό τους μαρτύριο. Είναι και διδασκαλία στην πράξη για την τιμή έναντι του κλήρου και την προσοχή ώστε τραγικές σελίδες της ιστορίας να μην επανέλθουν και ταλαιπωρήσουν την κοινωνία.
Το Μνημόσυνο έγινε στο υπόστεγο χαγιάτι του Ναού εκεί που τοποθετήθηκε αναμνηστική πλάκα για τον συγχωρεμένο παππά Μηνά, καθώς ακόμη δεν υπάρχει καμιά ένδειξη για το που τον έριξαν οι δολοφόνοι του, τον παγερό εκείνο χειμώνα του 1948, άρα δεν μπορεί ακόμη να έχει ένα τάφο. Δικαιωμένος αισθάνθηκε ο γιος του ιερέα Νικόλαος, σε προχωρημένη ηλικία, ο οποίος μαζί με τον πόνο τότε νέο παιδί για τον άδικο χαμό του πατέρα του, έζησε και όλα τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής του με όλες τις συνέπειες που είχαν άτομα των οποίων οι συγγενείς είχαν χαρακτηριστεί εχθροί του καθεστώτος.
Ο Θεός όμως δίνει το δικό του δίκιο! Σήμερα αναπαύεται στον Παράδεισο ο μακαριστός ιερέας Μηνάς αλλά αισθάνεται δικαιωμένος απ’ την Εκκλησία και ο γιος και άλλοι συγγενείς. Η Εκκλησία τίμησε τον πατέρα του για τη θυσία υπέρ της Ορθοδόξου πίστεως των πατέρων και ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος ανέστησε την Εκκλησία για την οποία εκείνος μαρτύρησε. Τα λόγια του χάθηκαν από συγκίνηση καθώς ευχαριστούσε τον Μητροπολίτη Αργυροκάστρου που αισθανόμενος τον πόνο και τον καημό του οργάνωσε αυτό το Μνημόσυνο και αντί του τάφου την τοποθέτηση της αναμνηστικής εκείνης πλάκας που κρατάει κοντά στο ναό που υπηρέτησε, νοερά τον παππά Μηνά. Ευχαρίστησε και τους ιερείς που ιερούργησαν και κυρίως τους πιστούς που μετείχαν και ενώ δεν γνώρισαν ποτέ τον συγχωρεμένο ιερέα ήταν σαν να τον είχαν εκεί μεταξύ τους. Διότι όλη η περιοχή είχε ακούσει για τον ακέραιο χαρακτήρα του, την αγάπη του για τους ανθρώπους, την αφοσίωση στην ιεροσύνη και που όλα αυτά τα απέδειξε με το μαρτύριο του.
Ιερέα Μηνάς Οικονόμου
Ο πατήρ Βασίλειος επεσήμανε ότι δεν θυμούμαστε την ιστορία του παππά Μηνά με διάθεση εκδίκησης αλλά ως μάθημα ώστε να μην επαναληφθούν τέτοιοι διωγμοί εις βάρος της πίστεως και της Εκκλησίας. Προσευχόμαστε για την ανάπαυση της ψυχής του αλλά και για να βοηθήσει ο Θεός να βρεθεί ο τόπος ταφής του ιερέα και να επιστρέψουν τα οστά του στην Ενορία που αγάπησε και υπηρέτησε. Επεσήμανε επίσης ώστε οι πιστοί να μην επηρεάζονται από τις προπαγάνδες και την επίσημη εκδοχή του κατηγορητηρίου που απαγγέλθηκε στον συγχωρεμένο παππά Μηνά, ότι δήθεν ήταν πράκτορας των Ελλήνων και της Ελλάδας. Εκείνος καταδικάστηκε ως Ορθόδοξος ιερέας και δολοφονήθηκε διότι δεν πρόδωσε την πίστη και τους πιστούς ενορίτες του. Η επιρροή που είχε στην κοινωνία και η τέλεση με ευλάβεια της Θείας Λειτουργίας και των άλλων ακολουθιών, πράγμα που συγκέντρωνε τους κατοίκους της περιοχής και τους προφύλασσε απ’ τις παγίδες της κομουνιστικής προπαγάνδας, ήταν που ενοχλούσε τους δημίους του.
Ο παππά Μηνάς Οικονόμου γανώθηκε το 1897 και από νέος και μετά κατάλληλης κατάρτισης σε ιερατική σχολή στην Ελλάδα χειροτονήθηκε ιερέας και υπηρέτησε κυρίως την Ενορία της Ζέπας και τα γύρω χωριά. Όταν μετά το δήθεν δημοψήφισμα με το οποίο νομιμοποιήθηκε η ανάληψη της εξουσίας απ’ τους κομουνιστές του Ενβέρ Χότζα, κορυφώθηκε η τρομοκρατία των κοινοτήτων και ειδικά των Ορθόδοξων στην παραμεθόρια με την Ελλάδα περιοχή, συνελήφθη από τα όργανα της Σιγκουρίμι. Κρατήθηκε στα φρικτά κελιά του Καλιά του Αργυροκάστρου όπου βασανίστηκε ανελέητα, καταδικάστηκε σε φυλάκιση 10 ετών αλλά τον επόμενο χρόνο, τον Δεκέμβρη 1948 εκτελέστηκε και θάφτηκε κάπου, άγνωστο που.
Στην περίληψη της καταδικαστικής του απόφασης αναφέρεται: «…Δια της αποφάσεως 273/9.12.1947 του Στρατιωτικού Δικαστηρίου Αργυροκάστρου, ο πατήρ Μηνάς Κονόμης, γιος του Ηλία, ετών 50, έγγαμος με ένα γιο, με ελληνική βασική παιδεία, προφυλακισθής στις 29.10.1947 κατηγορήθηκε ότι: σε συνεργασία με άλλους φίλους του στο Σύλλογο Πρεμετής, διοργάνωναν κρυφές συγκεντρώσεις και έλαβαν αποφάσεις για την ανατροπή της λαϊκής εξουσίας βίαια, έχουν προπαγανδίσει στο λαό τη σύντομα έλευση των Άγγλοαμερικάνων και των Ελλήνων μοναρχοφασιστών. Ο κατηγορούμενος τηρούσε επαφές και το Σύλλογο στα Ιωάννινα, έχει δομήσει κρυφές ομάδες κατασκοπείας στη Ζέπα. Είχε συναντήσεις με δύο αξιωματικούς του Ζέρβα στους οποίους παρείχε πληροφορίες.
Με βάση τα άρθρα 2 και 3 (σημεία 7,8,9,10 και 14) του Νόμου 372/12.12.1946 κι επίσης του άρθρου 4 του Νόμου 372/12.12.1946 περί των εγκλημάτων κατά του λαού και του κράτους τον κρίνει ένοχο και τον καταδικάζει για τα προαναφερθέντα ποινικές πράξεις σε 10 (δέκα) χρόνια στέρησης ελευθερίας.
Με την απόφαση αρ 17/26.21948 του Ανωτέρου Δικαστηρίου Τιράνων αποφασίσθηκε το τελεσίδικο της άνωθεν απόφασης…»
