Νέα ένταση των κορυφαίων πολιτειακών θεσμών μαζί με την πολιτική κρίση διαρκείας ταλαιπωρεί το τελευταίο διάστημα την Αλβανία με αφορμή την ανασυγκρότηση του δικαστικού συστήματος της χώρας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας βρίσκεται πλέον σε ανοιχτή σύγκρουση με τον Πρωθυπουργό και οι διαφορές δεν έγκεινται απλά στη διαφορετική ανάγνωση του συνταγματικών προβλέψεων. Ο Πρόεδρος μάλιστα σε δηλώσεις του και ασυνήθιστης πυκνότητας εμφανίσεις την τελευταία εβδομάδα μιλάει ούτε λίγο και ούτε πολύ για ανάγκη ανατροπής της Κυβέρνησης εάν δεν αλλάξει στάση.
Το επίκεντρο της νέας έντασης αφορά στην αναδόμηση του Συνταγματικού Δικαστηρίου και εκεί η μάχη δεν είναι απλά για τα πρόσωπα που αποτελούν το σώμα που αρμοδιότητα έχει την εκδίκαση υποθέσεων που αφορούν σε νόμους, κυβερνητικές αποφάσεις και διατάγματα. Οι υποθέσεις που εκκρεμούν προς εκδίκαση απ’ το ανώτατο αυτό δικαστικό όργανο είναι ζητήματα ζωής και θανάτου για αμφότερες τις πλευρές. Η προσπάθεια ώστε με διαφορετική χρήση των όσων το Σύνταγμα ορίζει για την ανασυγκρότηση του σώματος δεν έχει σχέση απλά με ποιος θα ελέγχει σε βάθος χρόνο το Σ.Δ. Σχετίζεται με πολύ άμεσα σε χρόνο ζητήματα που αφορούν στην πολιτική επιβίωση των δύο συγκρουόμενων προσώπων.
Συγκεκριμένα στο Συνταγματικό Δικαστήριο έχουν υποβληθεί προσφυγές που αφορούν στον τρόπο πως διεξήχθησαν οι διαδικασίες για την εκλογή των φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης τον περασμένο Ιούνιο. Ο Πρόεδρος τις είχε αναβάλει για Οκτώβριο αλλά ο Πρωθυπουργός και η Σοσιαλιστική πλειοψηφία εφάρμοσε εκλογές μονοκομματικού χαρακτήρα. Ο Πρόεδρος και η αντιπολίτευση έχουν αποταθεί στο Συνταγματικό Δικαστήριο.
Δεδομένου όμως ότι το σώμα δεν λειτουργεί λόγω μη επάνδρωσης- όλα σχεδόν τα μέλη τους έχουν κριθεί έκπτωτοι απ’ τη διαδικασία κάθαρσης που τους ελέγχει τα περιουσιακά στοιχεία αλλά και την επαρκή επαγγελματική κατάρτιση – η υπόθεση δεν έχει εκδικαστεί. Λόγω προτεραιότητας στη σημασία και κρισιμότητα θα είναι η πρώτη που θα εξεταστεί με την αναδόμηση του σώματος. Απόφαση υπέρ του Προεδρικού Διατάγματος αναβολής αφήνει έκθετο τον Πρωθυπουργό όχι μόνο πολιτικά αλλά και νομικά πλέον.
Επί το πλείστον στη Βουλή έχει συγκροτηθεί Ανακριτική Επιτροπή για τον ίδιο τον Πρόεδρο και πάλι το σχετικό με τις Τοπικές Εκλογές Διάταγμα. Σε περίπτωση - που μάλλον είναι βέβαιο ως ήδη προαποφασισμένο- η Επιτροπή παραπέμψει στην Ολομέλεια της Βουλής την πρόταση της για αποπομπή του Προέδρου για να έχει ισχύ η απόφαση της Βουλής θα πρέπει να επικυρωθεί απ’ το Συνταγματικό Δικαστήριο.
Τουλάχιστον οι δύο αυτές υποθέσεις είναι ενδεικτικό της κρισιμότητας της επανασύνθεσης του Συνταγματικού Δικαστήριο και απ’ το σειρά της αυτή επιφέρει τη νέα περιδίνηση των κορυφαίων πολιτειακών θεσμών της χώρας.
Η καθυστέρηση ωστόσο στην επαναλειτουργία του εξυπηρετεί τον Πρωθυπουργό δεδομένου ότι του δίνει ωφέλιμο χρόνο για να θέσει σε ισχύ άρα και να εξασφαλίσει τετελεσμένα σε νομοθετήματα όπως π.χ. το Νόμο Περί Φορέα Αλβανικών Επενδύσεων, ο οποίος έστω ως προς την συνταγματική κατοχύρωση του δικαιώματος ακίνητης περιουσίας, προσβάλει και προκαλεί ανεπανόρθωτες ζημιές σε κατοίκους και κοινότητες πολιτών στις παράκτιες περιοχές. Σε πρόσφατες δηλώσεις του ο Διευθυντής του Φορέα Στρατηγικών Επενδύσεων κ. Σοκόλ Νάνο, έκανε γνωστό ότι τον επόμενο χρόνο ξεκινούν 5 μεγάλες επενδύσεις στον τουριστικό τομέα εκ των οποίων οι 4 είναι στην περιοχή της Χιμάρας: Παλάσσα, Δρυμάδες (2) και Χιμάρα. Το ζήτημα όμως του Νόμου έχει παραπεμφθεί προς κρίση συνταγματικότητας στο σύνολο του και σε ειδικά άρθρα στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Καθυστέρηση στην εκδίκαση είναι λογικό να λειτουργεί θετικά για τους κρατικούς φορείς και αρνητικά για τους πολίτες.
Εν πάση περιπτώσει σαφές είναι ότι η πολλά υποσχόμενη μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος της χώρας, παρόλο που μέχρι αηδιαστικών λεπτομερειών έχει κατοχυρωθεί στην αναθεώρηση 2016 του Συντάγματος με ολική πλειοψηφία των 140 βουλευτών (εξασφαλίστηκε με την επίβλεψη της Πρεσβείας των ΗΠΑ) και που τελεί με πλούσια οικονομική υποστήριξη της Επιτροπής της ΕΕ, δημιουργεί αυξανόμενη πολιτική ένταση.
Εκείνο όμως που μένει σαν στίγμα είναι ότι έχει εκ των προτέρων υπονομευθεί η ουδετερότητα των δικαστικών θεσμών και φορέων και έστω και με την ανασυγκρότηση τους και παρά το χρόνο και κυρίως το χρήμα που δαπανάται δεν θα έχει επιφέρει τουλάχιστον στην επανάκτηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης.
