«Πιστεύουμε ότι ο ασαφής ορισμός και οι κυρώσεις του σχεδίου νόμου θα υπονόμευαν την ελευθερία του Τύπου και θα είχαν ανατριχιαστικό αποτέλεσμα σε μια εποχή που η ανεξάρτητη δημοσιογραφία βρίσκεται ήδη υπό πίεση στην Ελλάδα». [Photo Exit.al]
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν απαιτεί από την Αλβανία να αποσύρει το νόμο που θέτει όλα τα διαδικτυακά μέσα υπό κρατική εποπτεία ώστε να ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις της στην ΕΕ.
Υπενθυμίζεται ότι παρά τις διαμαρτυρίες των δημοσιογράφων και αψηφώντας τις διεθνείς επικρίσεις η αλβανική βουλή εισήγαγε νέο νόμο για τα ΜΜΕ, την ώρα που πολλοί μιλούσαν για λογοκρισία και προσπάθεια φίμωσης του Τύπου.
Για το ζήτημα είχαν διατυπωθεί τουλάχιστον τέσσερις ενστάσεις και παρακλήσεις για παρέμβαση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από έξι δημοσιογραφικές οργανώσεις των Δυτικών Βαλκανίων, έναν συνασπισμό Αλβανών δημοσιογράφων και δικηγόρων, τους Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα και μια ομάδα άλλων διεθνών οργανισμών ΜΜΕ.
Όλοι τους ζήτησαν από την Επιτροπή να αναλάβει δράση για την κατάσταση, σημειώνοντας ότι η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ενταξιακής διαδικασίας της Αλβανίας.
Η ΕΚ επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για την ελευθερία της έκφρασης
Απαντώντας σε ερωτήσεις του Exit.al, σε συνεργασία με το EURACTIV.com, εκπρόσωπος της Επιτροπής είπε ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδίδει τη μεγαλύτερη σημασία στην ελευθερία της έκφρασης και στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Ο σεβασμός αυτών των δικαιωμάτων αποτελεί βασικό μέρος των κριτηρίων προσχώρησης, τα οποία αξιολογούνται συνεχώς καθ ‘όλη τη διάρκεια της διαδικασίας ένταξης ».
Ερωτηθείς εάν η απόσυρση του πακέτου από το κοινοβούλιο θα αποτελούσε προϋπόθεση για τις ενταξιακές συνομιλίες, ο εκπρόσωπος είπε: «Η ΕΕ έχει συστήσει ανεπιφύλακτα ότι τυχόν αλλαγές στο δίκαιο των μέσων ενημέρωσης θα πρέπει να είναι σύμφωνες με τη γνώμη της Επιτροπής της Βενετίας και τα ευρωπαϊκά πρότυπα και θα οδηγούσε σε κατάλληλες διαβουλεύσεις με οργανώσεις μέσων ενημέρωσης ».
Διευκρίνισε όμως, ότι η τροποποίηση του νόμου για τα μέσα ενημέρωσης δεν αποτελεί προϋπόθεση για την πρώτη διακυβερνητική διάσκεψη, η οποία σηματοδοτεί επίσημα την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών.
Η Αλβανία είναι υποψήφια για ένταξη στην ΕΕ από το 2014, αλλά δεν έχει ακόμη ξεκινήσει συνομιλίες για ένταξη.
Επιδείνωση του κλίματος των μέσων ενημέρωσης
Το «νομοσχέδιο κατά της δυσφήμησης», που ενεργοποιήθηκε το 2018, περιέχει διατάξεις που θέτουν όλα τα διαδικτυακά μέσα υπό την επίβλεψη της κρατικής Αλβανικής Οπτικοακουστικής Αρχής (AMA).
Η AMA ( Αλβανική Οπτικοακουστική Αρχή) θα μπορούσε να επιβάλει σημαντικά πρόστιμα, να ζητήσει ανακλήσεις και διορθωτικά αναδυόμενα παράθυρα και να αναστείλει την πρόσβαση σε ιστότοπους που θεωρεί ότι δημοσιεύουν ψεύτικες ειδήσεις ή δυσφήμιση.
Ο Ράμα είπε ότι θα περιορίσει την παραπληροφόρηση και τις ψεύτικες ειδήσεις από σειρά διαδικτυακών πλατφορμών μέσων μαζικής ενημέρωσης. Την ίδια ώρα, τα μέσα ενημέρωσης δήλωσαν ότι θα καταπνίξουν την κριτική και τις έρευνες για τη διαφθορά της κυβέρνησης.
Το νομοσχέδιο αναθεωρήθηκε από την ΕΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης, τον ΟΑΣΕ και την Επιτροπή της Βενετίας (VC). Το VC έκανε αρκετές συστάσεις, μεταξύ αυτών και η αφαίρεση αόριστης γλώσσας που θα μπορούσε «να έχει ανατριχιαστικό αποτέλεσμα καταστέλλοντας την ελεύθερη έκφραση και τον πολιτικό λόγο».
Το VC ήταν σαφές ότι προτιμήθηκε η αυτορρύθμιση, αλλά κάθε όργανο που ορίζεται από το κράτος πρέπει να είναι ανεξάρτητο και μη κομματικό. Πρότειναν την κυβέρνηση να επανεξετάσει την έγκριση του νόμου καθώς “μπορεί να κάνει περισσότερο κακό παρά καλό στην ελευθερία της έκφρασης”.
Η τελευταία έκδοση του νόμου, που ψηφίστηκε από το κοινοβούλιο τον περασμένο Δεκέμβριο, δεν τήρησε τις συστάσεις του VC. Ο Πρόεδρος Ιλίρ Μέτα το επέστρεψε στο κοινοβούλιο.
Το νομοσχέδιο είναι ακόμα στην ατζέντα του κοινοβουλίου και απαιτεί απλή πλειοψηφία, την οποία έχει η κυβέρνηση για να γίνει νόμος.
Ο Σουηδός βουλευτής της ΕΕ, Ντέιβιντ Λέγκα, έμεινε έκπληκτος όταν έμαθε ότι ο “νόμος κατά της δυσφήμισης” ήταν ακόμα στην ατζέντα.
«Η ΕΕ είναι πεντακάθαρη: ο νόμος για τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να είναι σύμφωνος με τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας προτού να ληφθεί υπόψη», είπε στο Twitter.
Τον Ιούνιο, το κοινοβούλιο, για άλλη μια φορά χωρίς αντιπολίτευση, εξέλεξε την Αρμέλα Κρασνίκι, πρώην επικεφαλής επικοινωνίας του Ράμα, ως πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου της AMA. Αυτό έγινε παρά τις εκκλήσεις της ΕΕ να περιμένει μέχρι να ξεκινήσει ένα πιο ισορροπημένο κοινοβούλιο τον Σεπτέμβριο
Η πρώτη απόφαση της κυβέρνησης Ράμα, η τρίτη εντολή της οποίας ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο, ήταν η ίδρυση του Οργανισμού Μέσων και Πληροφοριών (ΜΙΑ). Θα συγκεντρώσει όλες τις κυβερνητικές επικοινωνίες, συμπεριλαμβανομένων των υπουργείων και των υπουργών, μέσω μιας οντότητας, η οποία θα διευθύνεται από τον Endri Fuga, τον επί μακρόν σύμβουλο επικοινωνίας του Ράμα.
Η MIA θα παρέχει πληροφορίες για τις κυβερνητικές δραστηριότητες και θα απαντά σε ερωτήσεις δημοσιογράφων. Επιπλέον, θα παρακολουθεί όλα τα ΜΜΕ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την κοινή γνώμη για την κυβέρνηση.
Η Ελλάδα προχωρά στον περιορισμό των διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης
Οι τάσεις για έλεγχο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης γίνονται όλο και πιο συχνές. Στην Ελλάδα, η συντηρητική κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη πρότεινε τροποποιήσεις στον Αστικό Κώδικα, εισάγοντας πρόστιμα και φυλάκιση για δημοσιογράφους που κρίθηκαν ένοχοι για δημοσίευση «fake news».
Καταδικάστηκε από το The Media Freedom Rapid Response (MFFR), έναν πανευρωπαϊκό μηχανισμό που παρακολουθεί τις παραβιάσεις των μέσων ενημέρωσης, ο οποίος προέτρεψε την ελληνική κυβέρνηση να το επανεξετάσει.
«Πιστεύουμε ότι ο ασαφής ορισμός και οι κυρώσεις του σχεδίου νόμου θα υπονόμευαν την ελευθερία του Τύπου και θα είχαν ανατριχιαστικό αποτέλεσμα σε μια εποχή που η ανεξάρτητη δημοσιογραφία βρίσκεται ήδη υπό πίεση στην Ελλάδα», ανέφερε το MFFR σε ανακοίνωσή του.
Εν τω μεταξύ, στην Αλβανία, ο Ράμα προκάλεσε αντιδράσεις στη Διάσκεψη ΜΜΕ του ΟΑΣΕ στη Νοτιοανατολική Ευρώπη στα Τίρανα τη Δευτέρα (11 Οκτωβρίου), όταν ζήτησε μεγαλύτερη ρύθμιση των διαδικτυακών μέσων ενημέρωσης και τα συνέκρινε με τη ναζιστική προπαγάνδα.
Πρόσθεσε ότι οι αντεπιθέσεις εναντίον των μέσων ενημέρωσης που επικρίνουν είναι επικίνδυνες, διότι «αμέσως χαρακτηρίζεστε ότι πηγαίνετε ενάντια στην ελευθερία μπλα μπλα μπλα».
Εν τω μεταξύ, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε στην έξοδο ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση παρακολουθεί αυτό το ζήτημα από πολύ κοντά. Προτρέπουμε τις αλβανικές αρχές να διασφαλίσουν την άμεση και διαφανή πρόσβαση των μέσων ενημέρωσης στα κυβερνητικά ιδρύματα και τις δραστηριότητές τους, καθώς και σε μη κομματικές δημόσιες πληροφορίες».
EurActiv.gr
