Με τον πιο όμορφο και συγκινητικό τρόπο που θα μπορούσε, ως μεθεόρτιο μάλιστα της Εθνικής Γιορτής του «ΟΧΙ», ολοκληρώθηκαν σήμερα οι επετειακές εκδηλώσεις, στο χώρο όπου εκτυλίχθηκαν οι πιο ηρωικές σελίδες του Ελληνικού Έπους κατά του Ιταλικού φασισμού. Η ομάδα του ΎποΝαύαρχου, Διευθυντή του Β Κλάδου του ΓΕΕΘΑ κ. Δημήτρη Μήλα, που επί το πλείστων προεδρεύει της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την εφαρμογή της Διακυβερνητικής Συμφωνίας Ελλάδας – Αλβανίας για τους Έλληνες Πεσόντες του Ελληνο-Ιταλικού Πολέμου 1940-’41, είχε ορθά προγραμματίσει να γίνει ακόμη μια Επικήδειος Ακολουθία. Για 32 σωρούς Ελλήνων στρατιωτικών…
Για να αποδειχθεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και στους πιο συναισθηματικούς τόνους, όχι μόνο για όσους αξιώθηκαν να μετέχουν στην Ιερά Μονή του Αγίου Νικολάου στα Στενά της Κλεισούρας, όπου και το Στρατιωτικό Κοιμητήριο, αλλά για το Πανελλήνιο, η ιδέα που πολύ λίγα λόγια εξέφρασε, εν ονόματι όλων εξ’ άλλου, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Αργυροκάστρου κ. Δημήτριος. Ολοκληρώνοντας την εξόδιο ακολουθία, την οποία τέλεσε, με δεδομένο το γεγονός ότι η πλειοψηφία των παλικαριών αυτών θάφτηκαν χωρίς την ακολουθία που η Εκκλησία μας επιτάσσει και επί ογδόντα τώρα χρόνια έμεναν ακήδευτοι, προσωρινά θαμμένοι, είπε: «Τα παιδιά αυτά έδωσαν για την Πατρίδα ότι πολυτιμότερο είχαν την ζωή τους… τόσο πρόθυμα και αγόγγυστα, και η Πατρίδα σήμερα τους το αναγνωρίζει με τόσο συγκηνητικό τρόπο…»
Και ακόμη να αποδειχτεί κάτι που δεν είναι αυτονόητο ειδικά για όσους γνωρίζουν τις αντικειμενικές και υποκειμενικές κυρίως δυσκολίες κάτω απ’ τις οποίες εδώ και τρία χρόνια εργάζεται αποδοτικά η Μεικτή Ελληνο-Αλβανική Ομάδα Πεδίου. Το γεγονός ότι παρά τις συνθήκες που επιβάλει η Πανδημία η εργασία για την αναζήτηση την εκταφή και την προετοιμασία για οριστική ταφή, δεν διακόπηκε, απεναντίας έφερε τις σωρούς ακόμη 32 Πεσόντων, είναι απόδειξη της αφοσιωμένης εργασίας που διενεργείται.
Για το ρεπορτάζ να αναφερθεί ότι η Εξόδιος Ακολουθία τελέστηκε σήμερα, Παρασκευή, 29 Οκτωβρίου, πρωινές ώρες, απ’ τον Μητροπολίτη Αργυροκάστρου κ. Δημήτριο, στον ι. Ναό της Μονής, συμπαρασταττούμενος από ιερείς της Μητροπόλεως. Πολυμελή αντιπροσωπεία της ηγεσίας των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων που συνοδεύαν τον ‘ΥποΝαύραχο κ. Μήλα: Αρχιπλοίαρχος Λεωνίδας Αναγνωστόπουλος, Πλοίαρχος Σπύρος Σκορτσίδης, Ταγματάρχης Ιωάννης Κωστάκης, και Λοχαγός Δημήτριος Γιακουμής, όπως επίσης και Ακόλουθος Αμύνης της Ελλάδας στα Τίρανα Συνταγματάρχης Ευθύμιος Ντάλας, ο επικεφαλής της Ομάδας Πεδίου κ. Νίκος Κύργος με τους συνεργάτες του επίσης, επέδωσαν τις πρέπουσες τιμές και την επισημότητας στην τελετή. Μετείχαν εκπροσωπώντας τις διπλωματικές αρχές της Ελλάδας η Επιτετραμμένη της Πρεσβείας κα. Βάλη Πενταρβάνη και ο Σύμβουλος κ. Κωνσταντίνος Καραμουσαλής καθώς και ο Γενικός Πρόξενος στο Αργυρόκαστρο κ. Δημήτριος Σαχαρίδης. Παραβρέθηκε ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας κ. Γιώργος Κσαπίδης που και ως βουλευτής είχε επιδείξει ιδιαίτερη ευαισθησία για το ζήτημα ενώ επισκέφθηκε στη συνέχεια ιδιωτικά το Ύψωμα 731 και τέλεσε εκεί Τρισάγιο. Μετείχαν επίσης και στελέχη της Δημοκρατικής Ενώσεως Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας ΟΜΟΝΟΙΑ.
Με τη σημερινή ταφή το Στρατιωτικό Κοιμητήριο στην Κλεισούρα που είχε ετοιμάσει και διαθέσει για τον σκοπό αυτό ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος είναι πλέον πλήρες στην υφιστάμενη δυνατότητα του. Στους τάφους και τις εντοιχισμένες οστεοθήκες φιλοξενούνται τα οστά 970 αξιωματικών και στρατιωτών. Επίσης και το Κοιμητήριο της Αγίας Σκέπης στους Βουλιαράτες έχει πλέον πληρωθεί. Ενώ δεν είναι η μόνη δράση που επιτελείται σίγουρα μπορεί να κριθεί ως το πιο μετρήσιμο επίτευγμα της τριετούς δραστηριότητας στο πεδίο.
Η όλη διαδικασία της αναζήτησης, εκταφής, ταυτοποίησης και ταφής των Πεσόντων Ελλήνων Στρατιωτικών του Μετώπου 1940-΄41 έχει βέβαια και άλλες δράσεις και ανάλογα επιτεύγματα που αφορούν στην ενδελεχή μελέτη των πληροφοριών τόσο γραπτών όσο και προφορικών, την εξακρίβωση των στοιχείων, τις επιτόπιες έρευνες σε μέρη δύσβατα, την επιστημονική εργασία ανθρωπολόγων και ιατρών κ.α. ανάλογα.
Εκείνο που έχει σπουδαία σημασία να αναφερθεί είναι το γεγονός ότι η όλη αυτή εργασία γίνεται μέσα σε κλίμα ευαίσθητων ισορροπιών ενώ η αντιμετώπιση συγκεκριμένων αντιλήψεων και προκαταλήψεων που εμπνέουν και συντηρούν στην Αλβανία στο χώρο του εθνικιστικού ακτιβισμού αλλά και σε τμήματα της διοίκησης.
