του Αλέξανδρου Π. Μαλλιά

Ο πατριωτισμός , η ευγένεια του πολιτικού λόγου, το πάθος για την δημοκρατία και την ελευθερία και η βαθιά πίστη στην δική μας Ευρώπη των αξιών είναι τα χαρακτηριστικά της Βιργινίας Τσουδερού και μιας άλλης εποχής. Τόσο διαφορετικής από τη σημερινή

Δεν είναι συμπτωματικό το γεγονός ότι η εκδήλωση μνήμης Βιργινίας Τσουδερού συμπίπτει με τη 46η επέτειο της εξέγερσης των φοιτητών και την κατάληψη της Νομικής τον Φεβρουάριο του 1973. Ας αποτίσουμε φόρο τιμής σε όσους αγωνίστηκαν, βασανίστηκαν και σκοτώθηκαν αναζητώντας το νόημα της ζωής , της δημοκρατίας και της ελευθερίας.

«Η δημοκρατία είναι ένα πολιτικό ιδανικό που γι αυτό οι άνθρωποι πολέμησαν, για αυτό πάλεψαν, γι αυτό υποφέρανε και γι αυτό πέθαναν. Τι αλήθεια είναι σημαντικότερο από ένα ιδανικό για το οποίο ο άνθρωπος είναι διατεθειμένος να δώσει τη ζωή του. Έ λοιπόν η Δημοκρατία είναι παντού μέσα στην Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας…». Λόγια αυτονόητα θα μου πείτε.

Και όμως δεν ήταν αυτονόητο, ακίνδυνο και χωρίς συνέπειες να ακουστούν εδώ στην Αθήνα. Στη διάρκεια της δικτατορίας.

Τα λόγια αυτά και άλλα ανάλογα μεστά από νοήματα και συμβολισμό είπε στην Ομιλία του στην Αθήνα πρίν 48 χρόνια ,τον Μάιο του 1971 ο πρώην Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής JEAN REY. Ήταν μία δημόσια αντιδικτατορική εκδήλωση τόλμης και θάρρους που οργάνωσε η Εταιρεία Μελέτης Ελληνικών Προβλημάτων.

Μία ομάδα προσωπικοτήτων πρώτου μεγέθους δημιούργησαν την Ε.Μ.Ε.Π με πρωτεργάτες τον Γιάγκο Πεσμαζόγλου, τη Βιργινία Τσουδερού, τον Σάκη Πεπονή,τον Ανέστη Παπαστεφάνου, τον Γεώργιο Κουμάντο, τον Κώστα Αλαβάνο, τον Χριστόδουλο Κουρούκλη, τον Νίκο Κυριαζίδη, τον Αλέκο Ξύδη και άλλους. Πρόεδρος της εξελέγη ο Ανέστης Παπαστεφάνου. Γενική Γραμματέας η Βιργινία Τσουδερού.

Την πρωτογνώρισα το 1970. Χαρις στην Αικατερίνη Δούκα προσλήφθηκα στο Γραφείο Πληροφοριών των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Έτσι λεγόταν τότε. Ήταν εδώ δίπλα. Στο ισόγειο της πολυκατοικίας της Οδού Ζαλοκώστα 4. Εκεί με κάθε ευκαιρία χωρίς να έχουν ανάγκη προσχημάτων σύχναζαν ο Γιάγκος, η Βιργινία, ο Νίκος Κυριαζίδης, ο Χριστόδουλος Κουρούκλης και τόσοι άλλοι. Θυμάμαι αυτές τις στιγμές με θαυμασμό για τις προσωπικότητες αυτές και νοσταλγία. Το καταστατικό της ΕΜΕΠ γράφτηκε στον γνωστό και πολυχρησιμοποιημένο στην εποχή της χούντας πολύγραφο της Ζαλοκώστα 4. Εκεί φτιάχτηκε και η κάλπη που χρησιμοποιήθηκε στις εκλογές για την ανάδειξη του Διοικητικού Συμβουλίου.

Παράλληλα και ταυτόχρονα συστάθηκε και η Ελληνο-ευρωπαϊκή Κίνηση Νέων. Γιώργος Βερνίκος, Μάκης Παρασκευόπουλος και οι πρόωρα χαμένοι Νικήτας Λιοναράκης και Παναγιώτης Κανελλάκης. Οι εκδηλώσεις της ΕΜΕΠ και της ΕΚΙΝ ήσαν ανοικτές. Η ζύμωση ήταν έντονη και διαρκής. Το καζάνι έβραζε. Η παρακολούθηση και οι απειλές από την Ασφάλεια συνεχείς και έντονες. Ακριβώς ένα χρόνο μετά τις πρώτες εκδηλώσεις,στις 23 Μαϊου 1972, με απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών, η ΕΜΕΠ και η ΕΚΙΝ διαλύθηκαν και ανεστάλη η λειτουργία τους. Η κατηγορία κατά της ΕΜΕΠ ήταν ότι ¨ υποκίνησε τον λαό σε ανταρσία…».

Προσπαθώ τα τελευταία χρόνια να αναδείξω τη σημασία εκείνων των εκδηλώσεων. Σήμερα που ζούμε στην αξιακά παρηκμασμένη Ελλάδα και σε μια Ευρώπη σε βαθιά κρίση χωρίς την ταυτότητα συμφερόντων και την κοινότητα των κοινών αξιών. Αξιών που έκαναν τότε επί δικτατορίας την ΕΟΚ να φωτίζει σαν φάρος. Ο οδηγός μας στον αγώνα για ελευθερία για αξιοπρέπεια και δημοκρατία. Η Ενωμένη Ευρώπη πόλος έλξης των καταπιεσμένων από τα δικτατορικά καθεστώτα στην Ελλάδα, στην Πορτογαλία και στην Ισπανία. Εκείνη η Ευρώπη είναι η δική μου Ευρώπη. Η Ευρώπη της καρδιάς μου. Σκέφτομαι συνεχώς ότι πρέπει να επιστρέψουμε στις θεμελιώδεις αρχές του ευρωπαϊκού ουμανισμού εάν πραγματικά θέλουμε η Ευρώπη μας να ξαναβρεί τη χαμένη ταυτότητά της.

Δεν θα αναφερθώ στη σύλληψη της Βιργινίας Τσουδερού στις 28 Μαρτίου 1973 και στις διώξεις που ακολούθησαν. Μόνο οι συναγωνιστές της έχουν το ηθικό δικαίωμα να μιλούν για τις στιγμές αυτές. Μετά τη κατάρρευση της δικτατορίας, στην δίκη των βασανιστών, η Βιργινία κατέθεσε ότι «στόχος των βασανιστών ήταν να μας συντρίψουν».

20 χρόνια αργότερα στο Υπουργείο Εξωτερικών, η Βιργινία Υφυπουργός εγώ διπλωμάτης συνεργασθήκαμε στο Μακεδονικό και στα Αλβανικά. Θυμάμαι ένα περιστατικό. Αύγουστος του 1993. Οι σχέσεις μας με την γειτονική Αλβανία ήσαν σε βαθιά κρίση. Στην μεγαλύτερη των τελευταίων 30 ετών. Αντιπροσωπεία της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας ήρθε στην Αθήνα.

Η συνάντηση έγινε στο Γραφείο του Υπουργού Μιχάλη Παπακωνσταντίνου. Ήμουν διπλωματικός του σύμβουλος. Η Βιργινία μίλησε με το γνώριμο πάθος της. Σε σημείο που ο φίλος και γνώριμός της από παλιά Υπουργός την παρεκάλεσε να κατεβάσει τον τόνο. Όχι γιατί δεν συμφωνούσε μαζί της . Αντίθετα, την ευχαρίστησε γιατί παρουσίασε ένα ολοκληρωμένο και τολμηρό με τα σημερινά δεδομένα σχέδιο δράσης. Φοβήθηκε όμως μην παρερμηνεύσουν οι εκπρόσωποι της Μειονότητας τα γεμάτα πατριωτικό πάθος λόγια.

Ο πατριωτισμός , η ευγένεια του πολιτικού λόγου, το πάθος για την δημοκρατία και την ελευθερία και η βαθιά πίστη στην δική μας Ευρώπη των αξιών είναι τα χαρακτηριστικά της Βιργινίας Τσουδερού και μιας άλλης εποχής. Τόσο διαφορετικής από τη σημερινή. -

Την Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου το Συμβούλιο Ελληνίδων Επιστημόνων διοργάνωσε στο Αμφιθέατρο του ΥΠΕΞ εσπερίδα για να τιμήσουμε τη μνήμη της εκλιπούσας Υφυπουργού Εξωτερικών Βιργινίας Τσουδερού. Το κείμενο αυτό στηρίζεται στην ομιλία μου.*

O Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς είναι Πρέσβης επί τιμή, υποψήφιος Ευρωβουλευτής με την Νέα Δημοκρατία

Nepost.gr