Θα μπορούσαμε ως κοινότητα να έχουμε τον δικό μας Ευρωβουλευτή. Αφού πριν την οποιαδήποτε εξέλιξη σε ότι αφορά στην ένταξη της Αλβανίας, ως πολίτες της Ελλάδας, είμαστε ήδη και πολίτες της ΕΕ, δικαιούμαστε εκπροσώπηση.
Ο λόγος για τον Πρέσβη ε.τ. κ. Αλέξανδρο Μαλλιά. Και αν μας ζητούνταν ως κοινότητα έναν εκπρόσωπο για τα έδρανα του Ευρωκοινοβουλίου δεν θα είχαμε μια καλύτερη επιλογή από κατάρτιση σε ανάλογα ζητήματα αλλά και από την αγάπη που διαχρονικά επέδειξε ως προς τα θέματα της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας. Τιμά τον ίδιο το γεγονός ότι η Νέα Δημοκρατία τον επέλεξε στο δικός της συνδυασμό αλλά αποτελεί τιμή και για μας ένας διπλωμάτης της δικής του καριέρας και επιπέδου με αφοσίωση να παρακολουθεί τα τεκταινόμενα στο δικό μας μετερίζι. Δεν είναι απλά το γεγονός ότι θήτευσε στα Τίρανα. Εκεί μάλιστα, σε εκείνη την θητεία, σε μια περίοδο τόσο περίπλοκη αλλά και πλούσια σε θετικές εξελίξεις στις ελληνοαλβανικές σχέσεις, θα βρει κανείς την από καρδιάς αφοσίωση του Πρέσβη κ. Αλέξανδρου Μαλλιά στα δικά μας «μικρά» θέματα.
Θυμούνται στελέχη της ΟΜΟΝΟΙΑΣ τότε με πόση φροντίδα περιέθαλπε τις προσπάθειες ώστε η Οργάνωση να συνέλθει πολιτικά και να συνδράμει την ΕΕΜ ως σύνολο για να ξαναβρεί ρυθμούς μετά την σκληρή δοκιμασία που είχε υποστεί απ’ την ταραχώδη περίοδο στην Αλβανία, 1997-1998. Εξ άλλου και το 1999 της δικής του παρουσίας επικεφαλής της διπλωματικής εκπροσώπησης της Ελλάδας στα Τίρανα δεν ήταν λιγότερο πλούσια από προκλήσεις και προβλήματα. Ήταν η χρονιά που η περιοχή ταράχτηκε απ’ την ανθρωπιστική κρίση στο Κόσοβο.
Η ΟΜΟΝΟΙΑ είχε τα δικά της προβλήματα. Η προηγούμενη θητεία στην Πρεσβεία με άκομψες παρεμβολές στις εσωτερικές διαδικασίες της Οργάνωσης αντί να έλυνε προβλήματα τα είχε οξύνει ακόμη παραπέρα. Επί το πλείστον οι διαφορές προσέγγισης της πολιτικής κρίσης στα Τίρανα το 1997 μετά της Οργάνωσης και του πολιτικού της βραχίονα του ΚΕΑΔ προκαλούσε συνεχείς κραδασμούς.
Επί το πλείστον με την ανάληψη της Προεδρίας στη ΔΕΕΕΜ ΟΜΟΝΟΙΑ απ’ τον Βαγγέλη Ντούλε οι στόχοι είχαν αναβαθμιστεί. Η Οργάνωση προσπαθούσε να εκσυγχρονίσει το πρόγραμμα της και τη δράση, να αναδιοργανώσει τις δομές, να έχει πιο ουσιαστικό πολιτικό ρόλο και λόγο σε κεντρικό επίπεδο πολιτικής και κυρίως να βρει ουσιαστικότερη επαφή με τον διεθνή παράγοντα.
Διαχρονικά έως τότε για τους Πρεσβευτές που είχαν υπηρετήσει στα Τίρανα τα ζητήματα της Ομογένειας και ειδικά της πολιτικής της δραστηριότητας αποτελούσαν ένα πονοκέφαλο, φθορά θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει. Ούτε λίγο, ούτε πολύ με ότι οι εμπειρίες όσων είχαν την υποχρέωση των επαφών έμενε η γεύση της αντιμετώπισης ως χωριάτες που ήθελαν να καταπιαστούν με κάτι μεγάλο.
Η διαφορά αυτή της συμπεριφοράς και προσέγγισης του θέματος απ’ τον κ. Αλέξανδρο Μαλλιά είναι που παραμένει στα χρονικά. Εκείνος μετατράπηκε στην ουσία σε ένα προσεκτικό δάσκαλο διότι διέγνωσε το έλλειμμα της πολιτικής εμπειρίας και της σφαιρικής αντίληψης για τη θέση και τις διαδραστικές συνέπειες της πολιτικής συμπεριφοράς της εκπροσώπησης της ΕΕΜ. Χωρίς υπεροψίες και με πολύ μικρές εκ πρώτοις όψης έκανε χρήσιμα πρακτικά μαθήματα τα οποία άφησαν το στίγμα τους και ακόμη σήμερα αποτελούν εάν θέλει κανείς καθοδήγηση στην συμπεριφορά της πολιτικής μας εκπροσώπησης.
Το καλοκαίρι του 1999 ήταν τόσο δραστήριος σε ότι αφορά τη διαχείριση της κρίσης με τους Κοσοβάρους πρόσφυγες. Ήταν ένα δύσκολο στοίχημα για την Ελλάδα που έπρεπε να κερδηθεί. Απ’ τη μια οι δικαιολογημένοι φόβοι της ΕΕΜ μήπως οι πρόσφυγες εγκατασταθούν μακροπρόθεσμα στα μέρη της. Απ’ την άλλη έπρεπε να ξεπεραστεί η καχυποψία στην αλβανική πολιτική ηγεσία και την κοινή γνώμη έναντι της Ελλάδας λόγω της ιστορίας των δικών της ευαισθησιών για τη Σερβία.
Και παρ’ όλα αυτά το Σεπτέμβριο επί τη ενάρξει του σχολικού έτους ο Πρέσβης κ. Μαλλιάς «βρήκε» το χρόνο να επισκεφθεί τα σχολεία της μειονότητας. Εκεί ένα πολύ ουσιαστικό μάθημα. Στο υπηρεσιακό του αυτοκίνητο είχε προσεκτικά γραμμένα βοηθήματα για την Ιστορία του Ελληνικού Έθνους… Το μάθημα είχε επιτραπεί να γίνεται αλλά δάσκαλοι και μαθητές δεν είχαν βιβλία. Αντί λοιπόν του θορύβου και προκειμένου κερδηθεί ο χρόνος εκείνος προσέφερε λύση. Ουσιαστικότερο όμως ήταν η συνέχεια του μαθήματος, καθώς απ’ τους Γιωργουτσάτες, όπου συναντήθηκε με στελέχη της ΟΜΟΝΟΙΑΣ τους κάλεσε να συνεχίσουν προς τη Χιμάρα. Εκεί ούτε καν σκέψη για έναρξη σχολείου ή έστω τάξης στην ελληνική παρά τις συνεχείς αιτήσεις των γονέων και της κοινότητας. Ήταν ένα συμβολικό ταξίδι που απ’ τη μια αναδείκνυε το πρόβλημα και απ’ την άλλη «δίδασκε» στα στελέχη της Ομογένειας το ενιαίο το χώρου.
Για την ΟΜΟΝΟΙΑ προφανώς το μήνυμα ήταν ότι δεν μπορεί η ενότητα να επέλθει παρά βάζοντας ψηλά τον πήχη της αγωνιστικότητας. Και αυτό το δούλευε τακτικά τόσο με τις συχνές καθόδους του στο Νότο όπου ενεργά συμμετείχε σε συναντήσεις που προκαλούσε επί τούτου. Ώστε να καλλιεργεί την αίσθηση του δίκαιου των αιτημάτων αλλά και να δημιουργεί συνείδηση ότι τα προβλήματα της ΕΕΜ μπορούν να έχουν προοπτική επίλυσης μέσα απ’ τις διεθνείς πρακτικές και ότι δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική προσέγγιση μεταξύ των δύο χωρών, χωρίς την επίλυση των προβλημάτων. Η αξιοπρέπεια της ΕΕΜ και η διασφάλιση της προοπτικής της μπορεί να μας μοιάζει λογικό δεν ήταν όμως αυτονόητο. Στους κύκλους της διπλωματίας και ακόμη περισσότερο της πολιτικής στην Αθήνα έβλεπαν αγκάθι παρά ευλογία την ύπαρξη της γηγενούς ΕΕΜ εκείνη την περίοδο.
Η πρεσβευτική κατοικία εξ άλλου στα Τίρανα εκείνη την περίοδο ήταν πάντα ανοικτή για τα στελέχη της Οργάνωσης. Όχι για τυπικότητες αλλά για φιλοξενία εγκάρδια που μετατρέπονταν και πάλι σε φροντιστήριο πολιτικής με στόχο τη δημιουργία αυτοπεποίθησης ότι μπορούσε η εκπροσώπηση της ΕΕΜ να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις της παρουσίας σε κεντρικό επίπεδο πολιτικής.
Είναι πολλά που στελέχη της ΕΕΜ και της Οργάνωσης της ΟΜΟΝΟΙΑΣ θυμούνται και μας μεταφέρουν απ’ την πληθωρική παρουσία στα ελληνοαλβανικά πράγματα του Πρέσβη ε.τ. κ. Αλέξανδρου Μαλλιά. Δεν γράφεται το παρόν ως ένα κείμενο αβρότητας ή ψηφοθηρίας. Είναι απλά επειδή γίνεται η κάθοδος του στις Ευρωεκλογές μια αφορμή ώστε να εκφράζεται η εκτίμηση για ανθρώπους που μας αγάπησαν χωρίς υστεροβουλία.
Εξ άλλου ένας διπλωμάτης του δικού του διαμετρήματος για πιο λόγο θα εμπλέκονταν με ψυχή και κόπο φυσικό όπως το δικό μας που κερνάει ως αντίτιμο πολλές απογοητεύσεις και πικρία πολλές φορές;
Το γεγονός ότι και μετά τη θητεία του ενεργά στο διπλωματικό σώμα συνεχίζει με την ίδια αφοσίωση να παρακολουθεί και συνδράμει αποδεικνύει το αγνό της πρόθεσης.
Προφανώς έχουν οι ελληνοαλβανικές σχέσεις και η προσέγγιση απ’ την Ελλάδα όλου του αλβανικού παράγοντα στη Βαλκανική ένα ουσιαστικό βάρος στην εξωτερική της πολιτική. Το να αφιερωθεί κανείς όμως ούτως ώστε μέσα σ’ αυτή τη διελκυστίνδα να επιχειρηματολογήσει και καταστήσει πολιτική πράξη ότι θα πρέπει η κατοχύρωση της ΕΕΜ θα πρέπει να είναι ουσιαστικό στοιχείο των εξελίξεων είναι κάτι πατριωτικό μεν, θεμιτό στους αγώνες του έθνους, πλην όμως και κοπιώδες.
Εκείνος το κάνει με πολύ κέφι μάλιστα. Ας το αναγνωρίσουμε αυτό χωρίς μικροπρέπεια ή τη γνωστή μας λόγω των ιστορικών αδικιών σκληροκαρδία μας.
