Η προσοχή εστιάζει στην εξέλιξη της πολιτικής κόντρας στην Αλβανία και τους χειρισμούς των δύο στρατοπέδων μέσα σε μια αδιέξοδη κατάσταση. Ως εκ τούτου ίσως δεν έχει αποδοθεί απ’ την ανάλυση, παρά την καλή προβολή σε ειδησεογραφικό επίπεδο της κίνησης πέντε κομμάτων, μικρών αριθμητικά αλλά με σπουδαίο πολιτικό πρόγραμμα και πρόταση. Πρόκειται για συμμαχικά κόμματα του Δημοκρατικού Κόμματος, που ηγείται της αντιπολίτευσης, μεταξύ των οποίων η Ένωση για Ανθρώπινα Δικαιώματα – ΚΕΑΔ, πολιτική συνέχεια σε κοινοβουλευτική αντιπροσώπευση και κεντρική πολιτική της ΔΕΕΕΜ – ΟΜΟΝΟΙΑ. Να αναφερθεί ότι με το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα που μετέχει της άτυπης αυτής πλατφόρμας και διαθέτει απήχηση ειδικά στους πληθυσμούς του καθολικού Βορρά, το ΚΕΑΔ είχε αρκετές συγκλήσεις σε σημαντικά ζητήματα και στο παρελθόν. Ειδικά σε ότι αφορά στο εκλογικό σύστημα ένεκεν της εκλογικής συσπείρωσης σε συγκεκριμένες περιφέρειες τα δύο κόμματα έχουν συγκλίνον πολιτικό συμφέρον. Και προφανώς πρόκειται για σχήματα που διαθέτουν ξεκάθαρη ευρωπαϊκή ατζέντα βασιζόμενη και στην υφή του εκλογικού τους σώματος.
Τι στην ουσία επιδιώκουν τα πέντε αυτά κόμματα (επίσης Ρεπουμπλικανικό, Κίνημα για την Ανάπτυξη και Αγροτικό): Έχουν διαμορφώσει κείμενο θέσεων με το οποίο δεν αποσκοπούν απλά στο να διαφοροποιηθούν απ’ το επικεφαλής της συμμαχίας της αντιπολίτευσης, Δημοκρατικό Κόμμα. Ούτε απλά να πιέσουν αυτό για μεγαλύτερο ρόλο στο συνασπισμό ή εκλογικά οφέλη. Το πρόγραμμα το οποίο παρουσίασαν σε κοινή πολιτική εκδήλωση και με άλλες στοχευμένες κινήσεις διαχέουν στην κοινή γνώμη, εστιάζει στα χρόνια προβλήματα του κράτους και του πολιτικού βίου της χώρας. Στις λύσεις μάλιστα που προτείνουν ενυπάρχουν τα στοιχεία εκείνα που εάν και εφόσον υιοθετηθούν απ’ τις μεγάλες πολιτικές δυνάμεις της χώρας θα επιφέρουν εξευρωπαϊσμό των πολιτικών και έτσι θα επισπεύσουν στην επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης της Αλβανίας στην ΕΕ.
Να υπογραμμιστεί ένα σπουδαίας και άμεσης σημασίας για την ΕΕΜ και είναι αυτό που αφορά στην αναθεώρηση της διοικητικής διαίρεσης και οργάνωσης της τοπικής αυτοδιοίκησης της χώρας. Για το ΚΕΑΔ υπήρξε η μεταρρύθμιση που έγινε το 2015 η βασική αιτία αποχώρησης απ’ τη συνεργασία με το Σοσιαλιστικό Κόμμα δεδομένου ότι η διοικητική διαίρεση δεν ικανοποιεί το συμφέρον της ΕΕΜ και προσβάλει βασικές αρχές για την ενοποίηση των κατοίκων ελληνικής καταγωγής με βάση τις αρχές της Σύμβασης Πλαίσιο αλλά και την αυτονομία στη λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης όπως έχουν προσδιοριστεί απ’ το Συμβούλιο της Ευρώπης.
Το πρόγραμμα πολιτικής συνεργασίας των πέντε κομμάτων του κέντρου επί το πλείστον διατυπώνει τολμηρή πρόταση συνταγματικής αναθεώρησης όπως κατοχυρωθεί κυβέρνηση κηδεμονίας για τις εκλογές, όχι μόνο τις τρέχουσες αλλά σε βάθος χρόνου έως ότου αποκατασταθεί το κλίμα εμπιστοσύνης των κομμάτων και των πολιτών στην εκλογική διαδικασία. Προτείνουν επίσης την άμεση εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας από το σύνολο των πολιτών με δικαίωμα ψήφου και ξεχωριστές εκλογές. Με βάση την πρόταση τους επίσης γίνεται λόγος για τη δυνατότητα θεσμοθέτησης δευτέρου επιπέδου κοινοβουλευτικής αντιπροσώπευσης με τη μορφή Γερουσίας.
Ειδικά τα κόμματα του κέντρου εστιάζουν στα χρονίζοντα προβλήματα του δικαστικού τομέα και εξουσίας και διατυπώνουν προτάσεις για την σε βάθους χρόνου σταθεροποίηση του απόλυτα ανεξάρτητου από τις πολιτικές επιρροές και εξαρτήσεις ως εγγύηση για τη λειτουργία του κράτους δικαίου στη χώρα.
Έχοντας τούτα και άλλα σημεία ως βασικό περιεχόμενο στο πρόγραμμα της συνεργασίας τους η κίνηση των πέντε δεν αποσκοπεί απλά στη διαχείριση της υφιστάμενης κρίσης αλλά σε προβλέψεις τέτοιες που θα περιορίσουν την δυνατότητες επανάληψης στο μέλλον. Σε ότι αφορά στη διέξοδο απ’ την κρίση αυτή με σαφήνεια επισημαίνουν αυτό που αποτελεί και τη βάση των ξεχωριστών συμφωνιών που έχουν συνάψει με το Δ.Κ. δηλαδή την παραίτηση του Πρωθυπουργού Έντι Ράμα, την δημιουργία κυβέρνησης κοινής αποδοχής και τη διενέργεια εκλογών εν ευθέτω χρόνο.
Η κίνηση βασικά λόγω του περιεχομένου της πρότασης της έχει ήδη αποσπάσει την προσοχή τόσο των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των πολιτικών αναλυτών, κυρίως όμως να υπογραμμιστεί ότι έγινε δεκτή και είχε εκτενή συζήτηση με τον επικεφαλής της διπλωματικής αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Τίρανα. Την πρόταση τους δε για την έξοδο απ’ την κρίση και τις μεταρρυθμίσεις που η πολιτική τάξης δύναται επιχειρήσει με αφορμή μάλιστα την τάση παλινδρόμησης σε αδιέξοδες κρίσεις όπως η παρούσα, είχαν την ευκαιρία να θέσουν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Επί το πλείστον τον κάλεσαν να διερευνήσει το έδαφος και με βάση τις αρμοδιότητες του εξαντλήσει τα περιθώρια για σύγκλιση στρογγυλής τραπέζης των κομμάτων και κυρίως των δύο μεγάλων, πριν κλιμακωθεί περαιτέρω η κρίση και οι εκλογές για τοπική αυτοδιοίκηση που έχουν εξαγγελθεί για την 30η Ιουνία γίνουν αφορμή για συγκρούσεις ανεξέλεγκτες.
Να σημειωθεί ότι το ΚΕΑΔ με τον τρόπο αυτό διαθέτει ακόμη μια σπουδαία δυνατότητα προώθησης της πολιτικής του ατζέντας και ο ρόλος του Προέδρου του κ. Βαγγέλη Ντούλε είναι για ακόμη μια φορά αυθεντικός και ουσιαστικός ως εκ τούτου.
