Ο Γενικός Γραμματέας, ο Πρόεδρος της Γενικής Συνέλευσης τα μέλη της Διεθνούς Γραμματείας, οι Πρόεδροι και οι Εισηγητές των Επιτροπών της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ορθοδοξίας (Δ.Σ.Ο), οι οποίοι συνήλθαν κατά την πρόσφατη διαδικτυακή συνεδρία τους στις 14.7.2020, καταδίκασαν την απόφαση της εκτελεστικής εξουσίας της Δημοκρατίας της Τουρκίας, για την ανάκληση του μουσειακού καθεστώτος του κτηρίου του ιστορικού Ναού της Αγίας Σοφίας και μετατροπής του σε τζαμί. Η πράξη αυτή σηματοδοτεί στροφή σε λογικές και πρακτικές περασμένων αιώνων, που δεν συνάδουν με τις αρχές του 21ο αιώνα, που στοχεύουν στην ειρήνη και στην αλληλοκατανόηση μεταξύ των θρησκειών και των πολιτισμών.
Συμφώνησαν επίσης ότι η απόφαση αυτή αντίκειται ευθέως με την ιστορία και την αξία του συγκεκριμένου μνημείου. Ως γνωστόν, η Αγία Σοφία, κτισμένη τον 6ο αιώνα, είναι ένα θαύμα της αρχιτεκτονικής, και δικαίως συνιστά μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Σήμερα η ανθρωπότητα απευθύνεται στις πανανθρώπινες προοπτικές αλληλεγγύης, προκειμένου να λύσει τα μεγάλα προβλήματα που ανέδειξε η πανδημία του Κορωναίου. Η απόφαση αυτή κατ’ουσίαν σημαίνει την άρνηση της Τουρκίας να έχει το ρόλο του φύλακα του οικουμενικού αυτού μνημείου και της ιστορίας. Η προσπάθεια να το εντάξει σε δικούς του εσωτερικούς σχεδιασμούς εν τέλει οδηγεί σε διαθρησκευτική ένταση. Δεν πρέπει να λησμονηθεί το γεγονός, ότι το μοναδικό αυτό μνημείο μεταξύ Ανατολής και Δύσης, στην Κωνσταντινούπολη, αποτελεί χαρακτηριστικό σύμβολο συμφιλίωσης της παγκόσμιας ιστορίας και του κοινού παγκόσμιου πολιτισμού, με την υπενθύμιση, ότι τα εθνικά μεγαλοιδεατικά αφηγήματα δεν μπορεί να κτίζονται σε μνημεία άλλων πολιτισμών. Για τους λόγους αυτούς καλούμε τους διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς, τις κυβερνήσεις, τους συνάδελφους βουλευτές όλων των κοινοβουλίων, τις αρχές όλων των θρησκειών και των δογμάτων να συντονιστούμε σε μια προσπάθεια να πειστεί η ηγεσία της Τουρκίας να ακυρώσει αυτή την εντελώς λανθασμένη απόφαση που έλαβε για την Αγία Σοφία. Επίσης, η Δ.Σ.Ο καλεί τους συναδέλφους βουλευτές του Κοινοβουλίου της Τουρκίας, η οποία είναι μέλος πρωτοβουλίας του ΟΗΕ “Συμμαχία των Πολιτισμών” να διαφυλάξουν τις παγκόσμιες πολιτιστικές αξίες και να συμβάλουν στην διαθρησκειακή ειρήνη.
