Με τη χρονική καθυστέρηση, λόγω πανδημικής κατάστασης, στην Αλβανία «μαγειρεύεται» απογραφή πληθυσμού και κατοικιών για την περίοδο 1 Οκτωβρίου - 14 Νοεμβρίου 2022.
Πρόκειται για την τρίτη ανά δέκα χρόνια (2001 η πρώτη και 2011 η δεύτερη) κι ας ευελπιστούμε ότι δεν θα έχει την αποτυχία των δύο πρώτων. Ας μην είναι μία απογραφή για τα μάτια του κόσμου που θα αυξάνει τους Αλβανούς και τους μουσουλμάνους, θα διασκεδάζει με αποδεκτά νούμερα τους καθολικούς και θα ισοπεδώνει απογραφικά κυρίως τους Έλληνες και τους ορθόδοξους.
Η Αλβανική Στατιστική Υπηρεσία, πιάνοντας ήδη δουλειά, ενώ ακόμα δεν βγήκαν οι εφαρμοστικές διατάξεις του νέου τροποποιημένου Νόμου Περί Απογραφής Πληθυσμού, Κατοικιών κι Επιχειρήσεων, κάλεσε την προηγούμενη Παρασκευή στο Ξενοδοχείο MONDIAL στα Τίρανα εκπροσώπους των εθνικών μειονοτήτων και των θρησκευτικών κοινοτήτων για μια πρώτη ενημέρωση, όπου παρουσιάστηκε και το πιλοτικό πρόγραμμα για 50 περίπου διαμερίσματα σε όλη την επικράτεια.
Ο εκπρόσωπος της ΟΜΟΝΟΙΑΣ, Μιχάλης Νάτσιος ευθύς εξαρχής αναφέρθηκε στη σημασία που έχουν τα απογραφικά στοιχεία για να φέρουν μια σαφή και ξεκάθαρη εικόνα της δημογραφικής, στεγαστικής και επιχειρηματικής κατάστασης της χώρας. Τα σωστά μεγέθη που θα προκύψουν θα δώσουν μια πιστή εικόνα του πληθυσμιακού μεγέθους των πολιτών της χώρας, αλλά και της εθνικής και θρησκευτικής διαστρωμάτωσής τους, μόνο στην περίπτωση που η διαδικασία θα είναι αδιάβλητη, μέσα από ένα κλίμα εμπιστοσύνης, αλλά και άμεσης συμμετοχής των εκπροσώπων όλων των πλευρών σε κάθε στάδιο της απογραφής, αρχίζοντας από τα πιλοτικά προγράμματα και ως τη φάση της επεξεργασίας των απογραφικών στοιχείων. Αν πάμε σε μια απογραφή, η οποία δε θα γίνει ξανά αποδεκτή ούτε από τις ενδιαφερόμενες πλευρές κι ούτε από το Συμβούλιο της Ευρώπης, άδικος ο κόπος και τζάμπα τα έξοδα που θα μπορούσαν να καλύψουν άλλες ανάγκες. Αν τα στοιχεία που θα προκύψουν, δεν θα επηρεάσουν τις σωστές αναπτυξιακές παρεμβάσεις, όπως συνέβηκε με τις προηγούμενες ποιο το όφελος, Απογραφή για Απογραφή είναι πολυδάπανη και ανώφελη.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της ΟΜΟΝΟΙΑΣ, οι δύο προηγούμενες απογραφές απέτυχαν σε όλο το φάσμα τους, όχι γιατί δεν είχαν ενδυθεί γενικά με αποδεκτό νομοθετικό πλαίσιο, αλλά γιατί είχαν βάλλει προσκόμματα σε δύο αλλαγές στο πάρα πέντε. Έτσι, εκείνη του 2001 δεν είχε ερώτημα για την εθνική, τη θρησκευτική και τη μητρική γλώσσα, ενώ εκείνη του 2001 φρόντισαν οι νομοθέτες να κάνουν μια τροποποίηση στο πάρα πέντε, ορίζοντας πρόστιμο 1000 δολαρίων σε όσους δηλώσουν στοιχεία για την εθνική και θρησκευτική καταγωγή που δεν απεικονίζονται στα δημοτολόγια του κράτους. Σε ποια δημοτολόγια όμως; Στα δημοτολόγια που πάνω από έναν αιώνα είναι χαλκευμένα από το εκάστοτε αλβανικό καθεστώς και που το Συμβούλιο του Ευρώπης τα έχει θεωρήσει αναξιόπιστη πηγή.
Αναφερόμενος στην παρουσίαση που έγινε στη συγκεκριμένη ημερίδα και που αφορούσε το σκέλος για το ερώτημα για την εθνική, θρησκευτική και γλωσσική καταγωγή, ο κ. Νάτσιος ρώτησε ευθέως τους οργανωτές: Διαβάζω στο υλικό που μας παρουσιάζεται «το ερώτημα για την εθνική, θρησκευτική και γλωσσική καταγωγή δεν είναι προαιρετικό». Αυτό απευθύνεται στον απογραφέα; Γιατί ο απογραφθέντας δε ρωτάει, απαντάει. Αλλιώς θα έπρεπε να ήταν η διατύπωση: «Η απάντηση για την εθνική, θρησκευτική και γλωσσική καταγωγή, δεν είναι υποχρεωτική», μια και «μας τρώει πολύ το μεράκι» ότι πρόκειται για ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα.
Ο κ. Νάτσιος έθιξε στη συνέχεια και άλλα θέματα που άπτονται του κλίματος συνεργασίας, αλλά και νομιμότητας που πρέπει να προηγηθεί των ημερών της απογραφής. Αυτά σχετίζονται με τη συμμετοχή των μελών της εθνικών μειονοτήτων και των θρησκευτικών κοινοτήτων στις ομάδες της απογραφής σε όλα τα επίπεδα, από τις τοπικές κοινότητες και ως την Κεντρική Επιτροπή Απογραφής, τα οποία θα είναι μέλη που θα προτείνουν οι ίδιοι κι όχι επιλογές των δήμων, οι δήμαρχοι των οποίων είναι διορισμένοι στην ουσία κι όχι εκλεγμένοι σε κανονικές εκλογές, αλλά σε μονοκομματικές εκλογές. Επίσης το απογραφικό υλικό να είναι τυπωμένο και στις γλώσσες των μειονοτήτων και η ενημέρωση επίσης.
