Παντού πανηγυρίζουν οι Έλληνες την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου. Καθόλου τυχαία εξ άλλου την αποκαλούν την Γιορτή αυτή Πάσχα του Καλοκαιριού. Είναι μάλιστα γνώρισμα ιδιαίτερο και τέμνουσα του Ελληνισμού αυτή η μοναδική προσήλωση στο πρόσωπο της Παναγίας Μητέρας που διαφοροποιεί τη στάση μας έναντι του υπόλοιπου Χριστιανικού κόσμου.
Κι Εκείνη ανταποδίδει πλουσίως με τη μεσιτεία Της… Πόσα τα θαύματα στον Βορειοηπειρωτικό Ελληνισμό! Είναι όμως κάποια αφιερώματα στο Πανάγιο Πρόσωπο Της που έχουν ιδιαίτερη συμβολική αξία. Μεταξύ αυτών η Σεβάσμια πάλαι ποτέ διαλαμψάσα Ιερά Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στη Ρίπεση.
Ελληνική όσο τίποτε η περιοχή. Αλλά οι ιστορικές εξελίξεις όρισαν ώστε το Μοναστήρι να βρεθεί σχεδόν πάνω στη γραμμή οριοθέτησης των ισχυόντων συνόρων Ελλάδας και Αλβανίας. Η Μονή υπέστη τις συνέπειες αυτής της οριοθέτησης δυνάμει των πρωτοκόλλων των «μεγάλων» και ανυπολόγιστων της βουλής του κοινωνικού περιβάλλοντος. Κατεδαφίστηκε ολοσχερώς στα πλαίσια του διωγμού της Ορθόδοξης πίστης στην Αλβανία. Και ε πί το πλείστον διότι έπρεπε να στεγανοποιηθεί η παραμεθόριος ζώνη.
Διότι το ιστορικό αυτό προσκύνημα έλκυε την ευλάβεια Ορθοδόξων πιστών που έμελε η διεθνή τάξη πραγμάτων να τους πείσει ότι είναι διαφορετικοί. Ενώ ήταν το ίδιο και αυτό. Ορθόδοξοι Έλληνες. Για τους λόγους αυτούς ίσως και όχι μόνο – υφίστανται και οι υπερβατικοί κυρίως αυτοί – καθίσταται η τέλεση της Θείας Λειτουργίας εκεί, μια μοναδική ευκαιρία της πεμπτουσίας της Ορθόδοξης λατρείας. Αυτής της ενώσεως, της κοινωνίας. Εξ άλλου πρόκειται για την πρώτη ίσως «διακρατική» κοινή λατρευτική σύναξη.
Τον Αύγουστο 1991, πρωτοβουλία και του ευαίσθητο μονίμως, πόσο μάλλον τότε, Βουλευτή Θεσπρωτίας Αλέξανδρου Παπαδόπουλου, έγινε στα ερείπια της Μονής η πρώτη Λειτουργία. Το αντάμωμα.
Εκ τότε ακολούθησαν πρωτοβουλίες που επέφεραν την ανακατασκευή κι ευπρεπισμό του ιερού αυτού λατρευτικού προσκυνήματος. Και εκ τότε είναι ακόμη ένα αξιοπρεπές τάμα των Ελλήνων αμφοτέρων των πλευρών των συνόρων στην Παναγία μας.
Και φέτος, 15 Αυγούστου 2023, μακριά από θορύβους και προβολές λειτουργήθηκε ο Ιερός Ναός της Παναγίας Ρίπεσης. Με τη συμμετοχή πιστών από τις γύρω κοινότητες. Πληθωρικά θα έλεγε κανείς. Το Σμίνετσι, το Καρόκι, την Γριάσδανη, τον Αμπελώνα κ.α. χωριά. Το πλήρωμα του εκκλησιάσματος του ιερέα που η αγάπη του Μητροπολίτη Αργυροκάστρου κ. Δημητρίου για μια χρονιά ακόμη οικονόμησε να τελέσει το Μυστήριο των μυστηρίων.
Πράγματα καθόλου αυτονόητα σήμερα. Απολύτως όμως συμβατά με την παράδοση και την ιστορία του Έθνους και της Εκκλησίας μας. Απόδειξη δε της διδασκαλίας του Αρχιεπισκόπου Αναστασίου που και περιόδευσε τα μέρη εκείνα, και τα φρόντισε στο κατά δύναμη, και κυρίως τους δίνει το όραμα και την προοπτική αυτή της ελπίδας που στηρίζει η βαθιά πίστη και προσήλωση στις πρεσβείες της Θεοτόκου Μαρίας!
